Wednesday, July 11, 2012

Murlen Platinum Jubilee ah thu kigen pawlkhat

Posted by: "Hau Za Cin" suante2002@yahoo.com   suante2002

Mon Mar 22, 2010 2:08 pm (PDT)

Murlen Platinum Jubilee thu kigen pawlkhat (March 4-5, 2010):

Murlen khua kum 75 cinna Platinum Jubilee pan thugen tuamtuam te thugenna zaknop thei mahmah a, thugen dinga kiseh kum 75 tunglam-a upate thugenna pan Murlen khua nidang hun tampi kiza kik hi. Tuate lakah khat, Upa Go Khaw Nang (kum 80) in a genna ah hih bangin Murlen na khangto hi.

1. Murlen khua inn a tampen hun in inn 150 pha a, Pawi i cih a dek vuah sam zial in a tum inn 20 zong tuni a Primary School mual ah teng ngei uh a, ahi zongin Hausapa tawh kiho theihlohna om hi ding hiam kum khat kum nih zawh ciang pem kik pah uh hi. Tua zawh Murlen pan Vapar ah inn 30 kiim pem leuleu uh a, inn 100 bek pha ta hi.

2. Hausapa Saithuam Sailo pen Pasian it leh zahtakmi, Pasian thu-um ahih manin a khua in Buh leh Bal, nek leh dawn ah thupha sang hi. Upa Ramhual (lo tel masa thei mi) innkuan 35 nei a, amau siah Buh kot 5 ciat puak uh hi (Kot 1 = Belsan khap 9 dim). Lo tel masalote in Kot khat ciat siah in sung uh hi.

3. A gam sungah sa man a om ciangin Saliang veilam siah in pia a, Saliang taklam thausap in kipia hi. Hausapa in Saliang tam a nek ding dan pen ni khat in liang 2 liang 3 a tawmpen tung den hi. (A tapa in zong a thugenna ah Saliang a nek den thu uh gen). Pu Son Khaw Hau, Pu Suak Nang, Pu Lut Ngin, etc te sa mat liang tam a nek ding dan pen kigen theilo hi, ci hi.

4. Misi vui dan: Lusei te in misi lei ah phum uh a, Keilian naupa kum 1934 kum in Khualai Kawn ah kiphum a, tualo teng Hanmual ah kiphum hi. Zomite in misi pen kuangah koih in, dai nawl singtungah koih a, a nuai ah meituah in, a sa muat khinsak, a guh tolhsak khin in, a guh teng la in hanmual ah phum pan hi. A luguh pen Beh hanmual (luguh bek koih khawmna ah) kikoih hi ci. [Kei zong hih luguh koihna ka mu kha hi. Suangbuk hoihtak kibawl sungah kikoih hi a, 1991 kiim a motor lampi kitawh ciangin tua luguh koihna teng kito kha ahih manin kisia khin, a luguhte zong kipaimang khin hi.]

5. Zomite in inn lianpipi neih ding thupi ngaihsut uh ahih manin inn lianpipi sa uh a, sumtawng, inn sungpi, dawi thoihna ding inn sungpi cih bang omsak teitei uh hi. Huan thoihna, innsung thoih cihte a kizang den hi a, inn sungah ek thakna (awngvang) kinei teitei hi. Tua 'awngvang' pen a namsiat ciangin mei khul in tua meikhu in a gim namsia teng kangtum sak uh hi.

6. Sial go leh Zunun kithupi sak mahmah a, Zomi lamte kidemna pen ahi hi. Sialkop go leh Zunung tampi om a, gul Mualtan that zong mi 3 bang om hi. Tuate in ai teitei uh hi.

7. Pasian Pahtawi (Pathian Chawimawi):  Murlen khua ah Pasian Pahtawina a ganpi tawh khuazanga biakna pia khawm thei mi 14 pha a, gamsa tawh Pasian Pahtawi inn 4 pha hi. Amaute:

1). Pu Kap Dai, Sialtal
2) Pu Khuang Lawm f/o Rev Lalthanzuala, Aizawl, Sialtal
3). Pu Gin Za Kap f/o Rev Dr Enn Za Sian, Lamka, Sialtal
4) Pu Go Cin, Sial
5). Pu Gin Khaw Hau f/o Rev Suan Khan Thang, Champhai, Sial
6). Pu Awn Za Suan, Sial
7). Pu Lut Suan, Sial (amah hong kihel thei, damlai)
8). Pu Vial Khaw Zam, Sial
9). Pu Kham Khup, Sial
10). Pu Go Khaw Nang, Sial
11). Pu Awn Nok, Bawng
12). Pu Sing Za Ngin, Bawng
13). Pu Suan Khaw Nang, Bawng
14) Pu Tun Za Ngin, Ngalkhat
15) Pu Zam Khaw Hau, Sazuktal
16). Pu Vai Za Nang, Ngal
17). Pu Zel Khan Nang, Sazuk

8. Kum 1942 kum in Post office pan laikhak hong tun ciang nawngkai zel ahih manin Chuanchung leh Chuanhnuai cih tawh veng nih in min kikoih hi. Chuanchung pen Zomi te omna veng hi a, Chuanhnuai pen Luseite omna veng hi. Chuanchung pen Vengpi zong kici a, inn zong tamzaw den hi, 100-120 kikal pha den hi.

9. Chuanchung ah Christian suak masa pen Pu Son Khaw Hau te innkuan 1938 hi a, mimal a Christian suak masa Pu Vai Za Dal f/o Rev Dr Khen Za Sian, Kawlpi leh Pu Go Khaw Nang (Rev. Dr. G.K.Nang u pa) hi. Chuanchungah Christmas a kizat masak pen kum 1942 hi a, tua pen Christian pawlpi din kum zong hipah hi. Tua pan simtoh 1967 in Chuanchung Silver Jubilee kibawl hi. Christian suak masa te Chuanhnuai ah Sunday School kah uh hi.

Nikhat Pu Son Khaw Hau in a lawmte mi 3 zawn in kithawi zitzet sa a kikhawm dingin Chuanhnuai ah a paisuk uh leh tuani pen Ninoni (Saturday) na hi kha in ciah kik uh hi. Tua zaha kikhop thalawp Christian suakthakte ahi uh hi. Ni sim dan zong tel mello in kikhop hun ding ngaklah in a lo giak nasepna uh pan hong ciah vangvang in biakinn kikhop ding thupi sim mahmah uh hi.

10. Sanginn om masa pen sangsia Pu Kawlkhuma hi a, kum 2, 3 zawh ciang tawp in Feb 2, 1945 in Pu Sangkhuma, mission school teacher in hong sem a, amah pen Sangsiapa kici hi. Amah pen Wales missionary te in sangsia dinga hong koih uh ahi hi.

11. 1945 kumin Murlen khua in Buhtang tawh thau khat lei uh a, "Tlang Silai" (Tangpi Tangta Thau) ciin minvawh uh a, a ut peuh in zang thei hi.

12. Khatvei Tualpui khua pan Murlen ah damlo puak ding om, pasal khempeuh pai, Tualpi khua pasal khempeuh zong na pai, lamkim ah damlo kipiak ding ciangin kibuan, lo ciingkhat ding khawng kolh liangin kibuan uh. Ahang pen Chuanchung pan pai Zomi te in Lusei ngeina kibuan pen na theilo in, amau thatawp tawh na pang taktak kha in, 'hunta, hunta' a cih uh hangin zong na buan teitei uh a, Tualpi tangval khempeuh na buanpaai khin uh hi. Tua leh damlo kipia ta. Ahi zong Tualpi hausapa Murlen Hausapa tungah lungkimlo a, a gen leh, amau Murlen Chuanchung te in "dan ka he lo" ("dan ka hre lo" ci theilo, dan ka he lo), ciin, kibuandan Rules a theihloh thu uh Hausapa in a genciang kitheisiam kik uh ci! Tuni tan ciamnuihna in, hih khelh a om ciang, 'Dan Ka He Lo' ciin kigen thei hi.

Khatvei leuleu Tualpi khuate in Aiduzawl te na zawn uh in, damlo kipiak ding ciangin Lawmlung Kawn (Murlen leh Aiduzawl gamgi) ah Murlen tangval mi 300 khawngin na ngak uh a, Tualpite in hong buan ngamlo in hoihtakin kipia uh hi.

Lusei te danah misi leh damlo khua khat leh khua khat kipiak ciangin gamgi ah tangvalte mi kituh in kibuan zel uh a, kua khua tangval hatzaw cih kidemna hi a, kuamah heh theih hilo a, kuamah zong hehphal hilo hi. Games dan khata kinei hi a, ki meltheihna ahi hi. Aheh a om leh liau thei hi.

13. 1963 in Village Council kitel masa pen om a, Mizo Union leh Zalen kidem in Union in zo hi. Union pen mipi hi a, Zalen pen Hausa kitawpsakte, hausa neih lai a utte ahi hi.

14. Sanginn mun ding ni nih to uh a, ni khat in Vok 1


Murlen Platinum Jubilee thu kigen pawlkhat (March 4-5, 2010):

Murlen khua kum 75 cinna Platinum Jubilee pan thugen tuamtuam te thugenna zaknop thei mahmah a, thugen dinga kiseh kum 75 tunglam-a upate thugenna pan Murlen khua nidang hun tampi kiza kik hi. Tuate lakah khat, Upa Go Khaw Nang (kum 80) in a genna ah hih bangin Murlen na khangto hi.

1. Murlen khua inn a tampen hun in inn 150 pha a, Pawi i cih a dek vuah sam zial in a tum inn 20 zong tuni a Primary School mual ah teng ngei uh a, ahi zongin Hausapa tawh kiho theihlohna om hi ding hiam kum khat kum nih zawh ciang pem kik pah uh hi. Tua zawh Murlen pan Vapar ah inn 30 kiim pem leuleu uh a, inn 100 bek pha ta hi.

2. Hausapa Saithuam Sailo pen Pasian it leh zahtakmi, Pasian thu-um ahih manin a khua in Buh leh Bal, nek leh dawn ah thupha sang hi. Upa Ramhual (lo tel masa thei mi) innkuan 35 nei a, amau siah Buh kot 5 ciat puak uh hi (Kot 1 = Belsan khap 9 dim). Lo tel masalote in Kot khat ciat siah in sung uh hi.

3. A gam sungah sa man a om ciangin Saliang veilam siah in pia a, Saliang taklam thausap in kipia hi. Hausapa in Saliang tam a nek ding dan pen ni khat in liang 2 liang 3 a tawmpen tung den hi. (A tapa in zong a thugenna ah Saliang a nek den thu uh gen). Pu Son Khaw Hau, Pu Suak Nang, Pu Lut Ngin, etc te sa mat liang tam a nek ding dan pen kigen theilo hi, ci hi.

4. Misi vui dan: Lusei te in misi lei ah phum uh a, Keilian naupa kum 1934 kum in Khualai Kawn ah kiphum a, tualo teng Hanmual ah kiphum hi. Zomite in misi pen kuangah koih in, dai nawl singtungah koih a, a nuai ah meituah in, a sa muat khinsak, a guh tolhsak khin in, a guh teng la in hanmual ah phum pan hi. A luguh pen Beh hanmual (luguh bek koih khawmna ah) kikoih hi ci. [Kei zong hih luguh koihna ka mu kha hi. Suangbuk hoihtak kibawl sungah kikoih hi a, 1991 kiim a motor lampi kitawh ciangin tua luguh koihna teng kito kha ahih manin kisia khin, a luguhte zong kipaimang khin hi.]

5. Zomite in inn lianpipi neih ding thupi ngaihsut uh ahih manin inn lianpipi sa uh a, sumtawng, inn sungpi, dawi thoihna ding inn sungpi cih bang omsak teitei uh hi. Huan thoihna, innsung thoih cihte a kizang den hi a, inn sungah ek thakna (awngvang) kinei teitei hi. Tua 'awngvang' pen a namsiat ciangin mei khul in tua meikhu in a gim namsia teng kangtum sak uh hi.

6. Sial go leh Zunun kithupi sak mahmah a, Zomi lamte kidemna pen ahi hi. Sialkop go leh Zunung tampi om a, gul Mualtan that zong mi 3 bang om hi. Tuate in ai teitei uh hi.

7. Pasian Pahtawi (Pathian Chawimawi):  Murlen khua ah Pasian Pahtawina a ganpi tawh khuazanga biakna pia khawm thei mi 14 pha a, gamsa tawh Pasian Pahtawi inn 4 pha hi. Amaute:

1). Pu Kap Dai, Sialtal
2) Pu Khuang Lawm f/o Rev Lalthanzuala, Aizawl, Sialtal
3). Pu Gin Za Kap f/o Rev Dr Enn Za Sian, Lamka, Sialtal
4) Pu Go Cin, Sial
5). Pu Gin Khaw Hau f/o Rev Suan Khan Thang, Champhai, Sial
6). Pu Awn Za Suan, Sial
7). Pu Lut Suan, Sial (amah hong kihel thei, damlai)
8). Pu Vial Khaw Zam, Sial
9). Pu Kham Khup, Sial
10). Pu Go Khaw Nang, Sial
11). Pu Awn Nok, Bawng
12). Pu Sing Za Ngin, Bawng
13). Pu Suan Khaw Nang, Bawng
14) Pu Tun Za Ngin, Ngalkhat
15) Pu Zam Khaw Hau, Sazuktal
16). Pu Vai Za Nang, Ngal
17). Pu Zel Khan Nang, Sazuk

8. Kum 1942 kum in Post office pan laikhak hong tun ciang nawngkai zel ahih manin Chuanchung leh Chuanhnuai cih tawh veng nih in min kikoih hi. Chuanchung pen Zomi te omna veng hi a, Chuanhnuai pen Luseite omna veng hi. Chuanchung pen Vengpi zong kici a, inn zong tamzaw den hi, 100-120 kikal pha den hi.

9. Chuanchung ah Christian suak masa pen Pu Son Khaw Hau te innkuan 1938 hi a, mimal a Christian suak masa Pu Vai Za Dal f/o Rev Dr Khen Za Sian, Kawlpi leh Pu Go Khaw Nang (Rev. Dr. G.K.Nang u pa) hi. Chuanchungah Christmas a kizat masak pen kum 1942 hi a, tua pen Christian pawlpi din kum zong hipah hi. Tua pan simtoh 1967 in Chuanchung Silver Jubilee kibawl hi. Christian suak masa te Chuanhnuai ah Sunday School kah uh hi.

Nikhat Pu Son Khaw Hau in a lawmte mi 3 zawn in kithawi zitzet sa a kikhawm dingin Chuanhnuai ah a paisuk uh leh tuani pen Ninoni (Saturday) na hi kha in ciah kik uh hi. Tua zaha kikhop thalawp Christian suakthakte ahi uh hi. Ni sim dan zong tel mello in kikhop hun ding ngaklah in a lo giak nasepna uh pan hong ciah vangvang in biakinn kikhop ding thupi sim mahmah uh hi.

10. Sanginn om masa pen sangsia Pu Kawlkhuma hi a, kum 2, 3 zawh ciang tawp in Feb 2, 1945 in Pu Sangkhuma, mission school teacher in hong sem a, amah pen Sangsiapa kici hi. Amah pen Wales missionary te in sangsia dinga hong koih uh ahi hi.

11. 1945 kumin Murlen khua in Buhtang tawh thau khat lei uh a, "Tlang Silai" (Tangpi Tangta Thau) ciin minvawh uh a, a ut peuh in zang thei hi.

12. Khatvei Tualpui khua pan Murlen ah damlo puak ding om, pasal khempeuh pai, Tualpi khua pasal khempeuh zong na pai, lamkim ah damlo kipiak ding ciangin kibuan, lo ciingkhat ding khawng kolh liangin kibuan uh. Ahang pen Chuanchung pan pai Zomi te in Lusei ngeina kibuan pen na theilo in, amau thatawp tawh na pang taktak kha in, 'hunta, hunta' a cih uh hangin zong na buan teitei uh a, Tualpi tangval khempeuh na buanpaai khin uh hi. Tua leh damlo kipia ta. Ahi zong Tualpi hausapa Murlen Hausapa tungah lungkimlo a, a gen leh, amau Murlen Chuanchung te in "dan ka he lo" ("dan ka hre lo" ci theilo, dan ka he lo), ciin, kibuandan Rules a theihloh thu uh Hausapa in a genciang kitheisiam kik uh ci! Tuni tan ciamnuihna in, hih khelh a om ciang, 'Dan Ka He Lo' ciin kigen thei hi.

Khatvei leuleu Tualpi khuate in Aiduzawl te na zawn uh in, damlo kipiak ding ciangin Lawmlung Kawn (Murlen leh Aiduzawl gamgi) ah Murlen tangval mi 300 khawngin na ngak uh a, Tualpite in hong buan ngamlo in hoihtakin kipia uh hi.

Lusei te danah misi leh damlo khua khat leh khua khat kipiak ciangin gamgi ah tangvalte mi kituh in kibuan zel uh a, kua khua tangval hatzaw cih kidemna hi a, kuamah heh theih hilo a, kuamah zong hehphal hilo hi. Games dan khata kinei hi a, ki meltheihna ahi hi. Aheh a om leh liau thei hi.

13. 1963 in Village Council kitel masa pen om a, Mizo Union leh Zalen kidem in Union in zo hi. Union pen mipi hi a, Zalen pen Hausa kitawpsakte, hausa neih lai a utte ahi hi.

14. Sanginn mun ding ni nih to uh a, ni khat in Vok 1 go uh a, kumpi ah sikkang ngen in pia a, Pu Thang Sian Ngin leh Pu Khai Za Ngin in Burma pan sikkang va lei uh a, Pu Suak Khaw Gin in sanginn lam hi.

15. Pu H. ThanSanga (tu in Dr H ThanSanga, Mizogam Minister lui, aizawl) School Inspector ahih lai in sanginn en in hongpai a, Sialpi khat kigawh in, aman Middle School hong piak ding kiciam a, Murlen khua makaite lungdam dan kigen cim theilo hi.

Middle School a kidin ciangin Pu Khup Za Go (Rev Khup Za Go), Pu Nang Khan, Pu Cin Za Dai, Pu Kai Hmuna, te in sangsia sem hi.

Thukhupna: Khua leh tui ki itna, kideihsakna te a om kei leh khua nuam cih om theilo hi. Tua ahih manin hih thu mangngilh ngei kei ni. Tua itna leh deihsakna te in Murlen Thupha pen  kizom paisuak sak ding hi. (Murlen Khua Malsawmna a chhunzawm zel dawn ani).

Lungdam. Ka Lawm E.

(Hih bangin kong at kik bial bual a, a kim dimdiam in kigelh manlo hi. Tua ciang mi min kigente kei theih tamlo a, a theizaw i om leh kuate hi a, a tu a tate kuate hiam cih theihnop huaisa ing. Topa in Murlen khua hong lamsang ahih manin).

Hau Za Cin
Phuitong Liim

 


Murlen Platinum Jubilee ah thu kigen pawlkhat - 2

Posted by: "Hau Za Cin" suante2002@yahoo.com   suante2002

Fri Mar 26, 2010 4:56 am (PDT)



Dear U Lian, Hih a nuai abangin hong puak kik ing.


MURLEN PLATINUM JUBILEE AH THU KIGEN PAWLKHAT (Behlapna)

Christian Suak Thu

Tedim gam Thalmual, Keizang, Muizawl, Suangzang leh Mualnuam pan 1920 kiim a Murlen khua lut Zomi te Murlen khua Hausapa Pu Saithuama Sailo leh a zi Pi Ngai Kang leh mi phatuamngai pawlkhat hanciamna tawh 1942 kumin a nungta Pasian biakna Biakinn phuankhia uh hi. Tua kum pen Mizogam ah Christianity a lut zawh kum 48 a phakna hi. Gospel puak masate in Haam ah Lai Siangtho hawm uh hi. Haam 3 oma, Pu Thual Ngin inn, Pu Sing Dai inn leh Pu Sawl Vai inn hi. Haam ah giak tangvalte in Lai Siangtho sim thei tam nailo ahih manin Ni Sagih Lai sin uh a, tua tawh LS sim thei uh hi. Tua hun laiin Leisanzo Khua pan Pasian thugena vialvak khat Pu Son Lang kici Murlen khua ah hong vaklut kha a, amah leh Hausapa hanciamna tawh Christian a kisuak hi.

Christian Suak Masa te

1940 kum in innkuana Christian suak masa Pu Son Khaw Hau hi a; mimala suak Lut Ngin, Thang Gen, Vai Za Dal, leh Go Khaw Nang hi [Murlen Vengpi Silver Jubilee laibu, January 1967]. (Pu Go Khaw Nang in Platinum Jubilee ah a thugenna ah 1938/39 in Christian kisuak in, Chuanhnuai, Lusei veng ah Biakinn ka zuat uh pen 1940 hi ding, tua sanah Sunday School ah ka  min uh hong khumsak uh hi, ci in gen. A Christian suak lian uh leh SS ah amin uh a kikhum pen a kum kibanglo hih tuak hi. Silver Jubilee laibu ah SS ah min khum kum kigelh hi ding hi a, Christian a suah kum uh kigelhlo hizaw kha ding hi.)  A kumthak 1941 ciangin innkuana suak inn 7 (Pu Vial Kho Zam, Pu Lal Zam, Pu  Khai Kho Gin, Pu Kam Kho Zam, Pu Cin Khual, Pu Sian Zam, Pu Bel Za Gin) leh mimala suak mi 6 pha hi (Thuam Za Gin, Thang Za Do, En Kho Lang, Dim Man, Khai Lang, Ngaih Kho Lang).

Biakinn neilo

Christian suak masate biakinn neilo ahih manun Vengnuai ah kikhawm uh a, lusei pau lah theilo uh ahih manin kikhopna ah nawngkaina tampi tuak uh hi. Ni khat bang Pu Son Kho Hau leh a lawmte kikhawm dingin a pai uh leh Ninoni na hikha a, kikhawm lo in ciahkik uh hi.

Biakinn neita

Hausapa Saithuam Sailo hanciamna tawh ama inn lui teng sutuah in Biakinn khat 1942 kumin lamsak a, March 1942 in Pastor Thang Khum, Tualcheng in hong hi. Inn 8 leh mimal 12 khawng bek hinapi Sialtal khat tawh Biakinn honna pawi bawl uh hi. Vengnuai te in meivak khat tawh inntuan uh hi.

Tui Kiphum Masa Pen te

Biakinn hon ni in mi 4, Pu Vial Kho Zam te nupa leh Pu Khai Kho Gin te nupa tui kiphum a, Murlen pawlpi pan tui kiphum masa pente hi.

Makai Masa te

Biakinn hon zawh ciangin Lal Zam, Khai Kho Gin, Vial Kho Zam leh Thuam Za Gin te makai sem a, makai masa pente ahi uh hi.

Pawlpi Ngeina Tawh Kiteng Masa te

Mizogambup Gospel Golden Jubilee kum, 1944 kumin Pu Vial Kho Zam te nupa leh Pu Thuam Za Gin te nupa Tapidaw Pawlpi ngeina tawh kiteng a, Murlen khua pawlpi pan Tapidaw Pawlpi ngeina tawh a kiteng masa pente hi.

To Tuam Nei

Christian suak masa te pen tulai hun mah bangin tua hun laia Lawki ngeina Zu leh Sa tawh a kizol kik ciangin puk theizel uh ahih manin Tapidaw a suak peuhmah Lawkite ngeina u-sa, nau-sa, sung-sa, pu-sa cihte kisangtuah nawnlo ding ciin Pawlpi in khentatna a neih ciangin Pawlpi in kalsuan kik thei hi. Lawki in To Tuam nei, Tapidaw in To tuam nei ciin kisang hi. Lawki leh Tapidaw in Hakkol khat pua khawm thei lo uh hi.

Lawpna Hong Tung

1948 kum in Kha Siangtho ah lawpna lamna hong tunga, naupang lam pan hong kipan a,  Suan Kho Lang leh Thawng Kho Lang in ngah masa uh hi. A kithei ngeilo tua bang lawpna hong tun ciangin Pawlpi kilingsak a, kithutuahlohna hong tungin Pu Lal Zam leh mi pawlkhat in UPC kici Tapidaw Pawlpi khat zui uh hi. Tua kiim in mi pawlkhat Lamka lamah tai in, mi kiam in, pawlpi bah mahmah hi. Pasian in thupha pia kik in Lawki pan Tapidaw suak innkuan hong kibehlap kik hi.

Pawlpi Upa Kip Masa pen

1950 Saitual Presbytery khoppi ah Pu Thuam Za Gin akip Pawlpi Upa leh Presbytery Member dingin kikipsak a, Upa masa pen leh Presbytery Member masa pen ahi hi. [Amah Rev. Dr. JM Ngul Khan Pau, Fuller Theological Seminary, USA pianna Pa hi. - HZC].

1958 ciangin Pu Neng Kho Lian (Suante Drugs Store, Aizawl neite pa, mah ahi na?) zong Upa kip leh Presbytery Member dingin kikipsak hi. Ahi zongin amau a kumkik 1959 ciangin Lamka lamah pemsan uh a, pawlpi mi kiam leuleu hi. Pasian in taisan lo in Pawlpi mi ding pia kik zel a, 1960 ciangin a kip Upa dingin Pu Go Khaw Nang (Rev. Dr. G.K. Nang u pa) leh Pu Awn Za Suan (amah pen Kawlpi a om pen hiam tel lian keng…a theite in hong behlap sak un), 1964 kum in Pu Khai Lian Nang (Dr. S. Neng Ngaih Lian nupi pa) kisang hi.

Kum 18 a phak pan Tualsung Upa a sem, kum 28 a phak pan Upa kip a sem Pu Go Khaw Nang (Rev. Dr. G.K. Nang u pa) pen tuni tannin a tenna Kawlpi ah Upa kip sem suak lai hi. Amah cidama, Murlen kum 75 cinna ah zong kum 80 phata  mah leh hong kihel in thugenna limci tak hong nei thei hi. Thu dot taak leh thu ciamteh denpa ahih manin A’ na a sepsak Topa in a khan kumte hong sausak in cidamna hoih hong piaksak denta hen.

Naupang Nipi Sang Sia Masa

Pu Thuam Pau in naupangte a mawk om uh hoihsa lo in khawm a, la, lai, tangthu leh LS thu khawng hilh in pattah a, Naupang Nipi Sangsia masa pen ahi hi. Ama hanciamna tawh 1951 kum in Nipi Sanginn a tuamin kilamzo hi.

Pu Suan Khan Thang (Rev. S. Neng Za Khup pianna pa) pen galkap sung pan hong tawp ciangin Nipi Sang ah Superintendent sem a, a masa pen ahi hi. Ama makaihna tawh Nipi Sangsia Pu Thuam Pau, Pu Zen Kho Lang, Pu En Kho Lang leh Pu Lang Gin (Baptist Pastor Pension zo) te in sem uh hi.

Pu Suan Khan Thang in Nipi Sang ukpi sem bek hilo in naupang sangkah utlote, lai sim nuamlote zol in, ama sum tawh muamkhum khawng leisak, laibu khawng leisak cih bangin pattah a, ama hanciamna hang tawh Suan Za Go leh Khup Za Go (Rev. Khup Za Go, ZONET ah Carey Suante, Delhi ah Vaphual News nei pen pianna pa) in 1951 kumin tan 3 zo thei uh a, laisiam pahtawina sum (scholarship) zong ngah uh hi. 1954 ciangin Khup Za Go in tan 6 zo a, Murlen khua leh a kiim ah a masa pen ahi hi.

Numei Kikhop

Numeite zong omkhong tuanlo a, Nipikhawvak nitak in kikhop pan uh a, Nu Vial Khan Cing (Pu Sing Za Gin zi) leh Nu Niang Za Go (Upa Thuam Za Gin zi, Rev. Dr. JM Ngul Khan Pau pianna nu) in makaih uh hi. Pasal lam pan Upa Khai Lian Nang (Dr. S. Neng Ngaih Lian nu’pi pa) in hanciampih hi (advisor).

Numei makaite gel khat Kawl ah, khat Lamka ah a pem uh ciang kizomzoloa, June 1961 ciang in Upa Go Khaw Nang mah imakaihna tawh nupi bek hilo, nungak honkhat hanciam khawm in Numei kikhopna kizomki zo pan hi. Kikhop bek hilo in Numei kipawlna in Pawlpi ading na tampi semkhia uh a, Pawlpi kisap van tampi zong leisakzo uh hi. [Tuni tan in Numei Kipawlna in Pawlpi sung phungvuh den lai hi. –HZC].

Nungak Tangval Kipawlna

Mizogambup ah nungak tangval kipawlna YMA kici 1935 a kiphuat ciangin Go Khaw Nang Rev.Dr. G.K. Nang u’ pa), Thang Sian Gin (Rev. Suan Khan Thang, Executive Secretary, Zomi Baptist Churches Mizoram pa neute khat), Gin Za Khual (Dr. S. Neng Ngaih Lian pa’pi) te makai masa ahi uh hi. YMA nasep te – Khuakhal meikang ding veng, Misih ciang Kuul to, Tuahsia liam leh bai omte huh, Khualkhua pan cina leh misi a om leh pua, gammang a om leh zong, khuasung tagah meigongte huh, etc cih bang hi. Khuasung in noptuampih hi ding, tutanin “YMA khan lai pawh” ciin nupi papi in gennop sa mahmah uh hi.

Khangno Tapidaw Kipawlna

Christian Endeavour kici pen Khangno Tapidaw Kipawlna ciin kiminvawh a, makai masa Go Kho Nang, Neng Kho Lian leh nungak tangval pawlkhat hi. Vengnuai ah Kristian Thralai Pawl kici hi.

Tapidaw Khangno Kipawlna ah makai leh a hanciam den sanggamte pawlkhat in hong nusia baihlua ahih manin a gikzaw sem sep ding tavuan hong guan uh tawh kibang hi. Amau te: Gin Zam (1952), Vial Za Niang (1957), Vum Kho Zen (1958), Awi Nem (1964), Dim Kho Don (1964), leh Upa Neng Kho Lian (1965) ahi uh hi. A kha uh khamuangin Topa kiangah tawldam henla, a maban uh a zom ding Top amah in hong pia zel ta hen.

Thukhupna

Hih Murlen Vengpi Silver Jubilee laibu sung pan Murlen Pawlpi pen Kha Siangtho lamlahna tawh a kalsuan ngitnget ahihna kilang hi. Tua banga makaih Kha Siangtho ompihna hang tawh 1967 kum in Lungdam Puakna Pawi ciin Silver Jubilee Mualsuang zong naphut uh hi.

NB: Murlen Platinum Jubilee tawh kitonin tuma kum 50 val paita hunin Christian suahna hang tawh Murlen khua leh a khua mite tangthu tawm kong gelh khiat pak hi.

Laibu ette : Murlen Vengpi Silver Jubilee laibu, 1967, etc.


Hau Za Cin
Phuitong Liim



Murlen Platinum Jubilee ah thugente – 3

Posted by: "Hau Za Cin" suante2002@yahoo.com   suante2002

Sat Mar 27, 2010 2:52 am (PDT)



 Murlen Platinum Jubilee ah thugente – 3

Pu PC Vanlallawma, kum 88:

Murlen ah 1933 kumin ki kai a (kilut cihna, Lungpizawl ah ten masakna hi ding hi), tua kum in kei kum 11 a upa hi ing. French gam pai 1917 kumin Tullamun (Tumkhuai lui nak mualtung) ah khua kisat leuleu hi. Tua pan tu huna tenna Murlen kisat kik hi.  [Lungpizawl pan Tullamun ah khua kisuanto leuleu cihna. Tua manin upa lamte in Murlen pen Lungpizawl khua cihin zong na ciamtehzaw uh hi. Lungpizawl pen Murlen khua gal keen nuai, suangpek lianpi khat om a, tuni tannin zong muh ding omlai, tua kiim ah teng masa uh hi. Tua kiim pen Vaimim leh Buh hoih mahmah a, tuni tan in zong lo dingin kikho zel lai hi. - HZC].

Murlen khua sat pen Kaihranga tapa Saithuama hi a, amau Sailo lal ahi uh hi. Khua a kisat ciangin Veng 2 om zel hi, Lusei leh Paihte, ahang pen nopni dahni zat dan kibanglo hi. Tua manin Hausapa in a tuamin veng hong bawlsak hi. 1943 kumin ko Murlen pan Hnahlan ah ka kik uh hi.

Murlen khua a kisat ding laiin Hausapa in Hnahlan a a vaihawmpih Upa hoih leh thanuam khempeuh tonpih a, Biakna upa zong tonpih hi, gentehna in, Ralzinga, etc. Biakinn neih ma in Pu Kapchhunga inn ah kikhawm ung. Tapidaw Pawlpi kilawp mahmah a, zong ka ki it mahmah uh hi. Nungak tangval banga a ki it hi mai ung. Val upa thu zong kizui, thu kimang mahmah a, a kamsawl uh kinial ngeilo hi. Bungmun ah Bungpi ana dam nawnlo, a na sih pen pawi kasa hi. Pu Hema in a suan Bungpi hi a, pammaih mahmah hi.

Murlen khua tangthu dang ka theih pawlkhat hih bang hi.

Murlen Khuasatte

Hnahlan pan:


Khawtinchhingi, Labuana Nu, Thanzama Pi
Chaltuahvunga, Keikhama Pu
Thanghrima, Rosiama Pa
Thangsuana, Chalthanga Pu
Lal Saithuama, Hnahlan Khua La
Suakngura, Laldongliani Pa
Lalkunga, Liantawka U
Lianruaia, Darhnuna U
Roliana, Nuntluanga pa
Khuangdaizova, PC Vanlallawma Pa
Taibawnga, Lalnghaka Pa
Thangkhuma, Thanthuama Pa
Thangchina, PB Lalzuithanga pa
Neuva, Lalthanga pa
Ralthanga, Sat hranga pa
Satzawna, Zangena pa

Vapar pan

Dengthuama, Sairuma pa
Ralzika, Zamawii pa
Saithuama, Engchhawna pa
Kapthuama, Satinmana pa
Kapchhunga, Keiliana pa
Ralzinga, Chalbuanga pa
Hrangdailova pa (Daikolha pa)
Vanbawia, Lalzuala pa
Thatchhingpuia, Laldawngliani pu

Murlen khua sat laia Tapidaw upa kipte


Upa Thangchina
Upa Roliana,
Upa Neuva
Upa Ralzinga

Murlen sat cillaia Lapawl makai Papianga, Lalpara pa hi

Murlen khua sat laia kum upa te

Chaltuahvunga, Keikhama pu
Darchhunkunga, Thuamkunga pu
Darzahluna, Engchhawnga pu
Thangsuana, Chalthanga pu
Salzatlingi, Chalthanga pi
Khawtinchhingi, Saiphunga pi
Lal Saithuama Nu
Thatchhingpuia, Laldawngliani pu
Kapthuama, Satinmana pi
Lalvungi, Laldongliani pi
Chawngruma pa
Hrangi, Lalkunga nu

Murlen Lal Saithuama khua pan Christian masate

Pi Bahralaii, Thuamkunga pi
Lal Saithuama, Murlen lal

Murlen khua sat cianga lo neihna gamte

Murlen lut ma kum in Hnahlan Dilhnuai kinei a, tua kum Favang lai takin Murlen gam ah kilut a, January 1933 in lo kivat a, lo kihal in, tua kum in Murlen ah kipem in, ki omsuak hi. Lo gam zuat dan hih bang hi: Zawlpui (1933), Kelchi gal (1934), Tumkhuai gal (1935), Tualpi lampi Buh  minlo gam (1936) , Valukkhuai nuai, Lungpizawl leh a pam gam hoihna (1937), Traupi (1938), Bukpi mual Rabung tawh gamgi (1939), Tuithoh nak (1940), Arbai mual (1941).

Hih atungate Murlen omtung a khawsung nuntakzia tawm kong lah theihte hi.

Ka damrei hi ka va lawm em! Ciin tusuk kik hi.


Pu Thang Nang:

1945 kum in Lamka pan Football Murlen ah ka pua a, tua pen Murlen khua in Football ka neih masa pen uh hi. Football siam lakah Khawzathanga, Thangchhunga, Chhingzuala, Gin Za Go kihel. A siampen Gin Za Go pen Ngopa kual pan Aizawl ah kisui dingin kitelkhia hi. Pu Khup Kho Neng Tualpui khua ah football kimawlna ah a khe kitan, Murlen khua mipi in buaipih. Murlen ah kum 20 sung football ka sui a, captain ka hi den hi. Hnahlan ah Pitari Cup ka la uh a, hausapa tapa Pu Luauva in Sial thawh in Cup Lung ka phut uh hi. Pu Khai Lang in zong ka Cup lakte uh hong lopsak hi. Tua laia ka lasak tam pen uh leh la minthang pen, “He ni lawmawm hun tawite hi” cih la hi.

Traupui neih kum pen “Hauhpi Kum” zong kici hi. A kumkik ciangin Mautam (1959) a, Kialpi tung hi; ahi zongin Murlen kiallo hi, ahang pen a ma kum in buh kihau ahih man hi. Khuadangte Murlen ah antaw in hong pai uh hi. Ko zong Hauhpi kum in Silaizawn ka nei uh a, Pasian thupha hi.

Taimakna (Thanuamna) leh tumruhna (cihtak hanciamna) pen Murlen khua in a nuntakpih hi a, hih nuntakzia kemcingin mansuah ngei kei ni.

Pi leh pu mi hoih te tu leh tate mavangin daupai a, thupha ngah uh hi cih zong mangngilh ngei kei ni, ciin tu suk hi.

[Upate, khua nu leh pate in hong hansuahna te uh zahtakhuai, thupi in hoih thei mahmah hi. –HZC]

Thugenna tawh kisai tua zah hi phot a, a dangte zom lai ni.

Hau Za Cin
Phuitong Liim


Murlen Platinum Jubilee – 4

Posted by: "Hau Za Cin" suante2002@yahoo.com   suante2002

Sat Mar 27, 2010 7:44 am (PDT)



Murlen Platinum Jubilee – 4
 
Murlen khua pawi hun sungin Pasian la kisa ziahziah a, kikhop simin mipi in Topa tung lungdamkohna hun kizang den ahih manin Biakna khoppi tawh kibang zaw hi. Lungdam Koh Pawi cih dingin kilawmzaw a, tua zong hizaw hi.

USA pan Rev. Dr. GK Nang lai hong khak simkhiatna leh Rev. Dr. JM Ngul Khan Pau thu vaikhak pulakna (Micah 5:2) hunte zong kinei hi. Amau a om theihloh uh hang hihpawi a phawkna uh leh khua leh tui a itna thute kipulak hi. Pasian in leitung kiuli ah Ama nasem ding Murlen piangte hong zat thu zong limtak kigen hi.

Dr. Hau Za Cin in a thugenna LAIPILNA THU (EDUCATION) cih tawh kisai in Murlen khua pan piang laisiam omte leh leitung mun tuamtuam ah amau pilna tawh Topa in na a sepsak dante uh gen a, Murlen khua ah sangsia semte pahtawina thu zong pulak hi. Murlen khua mite pen koi mun peuh ah om leh mi thuman, mi citak leh mi thanuam in hong kithei hi ci hi. Tua pen milip tawmcik lak pan Pastor 18, Doctorate 5, Medical Doctor 3,  First Class Officer 7, Army Officer 12, Upa kip (Ordained) 47 leh BA tungsiah laizosa 147  a omna hang bek hilo in, hih mite nuntakna leh testimony pan mite gen kik a kiza thu hi. Murlen khua in Laipilna nakpi zawsem in hahkat lai ni ciin hanthawn hi. Hih pen Khangnote ading deuha thugenna hun kipia hi.

Pahtawina hun ah Pastorte, Laipilte, Officers te, Upate cih bangin hun in kizang hi.

Milian min khumna ah a kikhum khalo pen Pu Kap Gin Suante, Chairman and Chief Executive Member of District Council, Assam pen ahi hi. Amah Murlen khua pan piang lakah India Politics ah a sang tungpen ahi hi.

Kum 75 tungsiah pahtawina laipi kipia te


Pi Nuzawni – 80
Pi Niang Don - 75
Pu Sing Za Ngin – 84
Pu Lalkailuia – 88
Pi Neih Thangi – 96
Pu Go Khaw Nang – 80
Pu PC Vanlallawma – 88
Pu Chhinghnema – 82
Pu Kapmawia – 81
Pu Gin Za Kap – 90
Pu Kei liana – 81
Pu Ding Lian a – 75
Pu Thatkhuma – 76
Pi Selkungi – 76
Pi Darmawii – 76
Pu Thang Nang – 76

Murlen ah mikhual haupen: Siapi Khai Za Dal, mikhual 24 nei
Mikhual upa pen: Pu Gin Za Kap, kum 90
Mikhual tung masa pen Pu Thatkhuma, Burma pan
Mikhual hong pai gamla pen Bu Do Pau, Nagaland pan
Kikhop sial a tawptan a tu den, upa pen: Nu Suang Do Kiim w/o Upa Cin Pau
Gan kigo: Sial – 2; Bawng – 1, Vok -5, Ak, Kel, Ngasa, etc.


Murlen khua pahtawina la:

Pu Go Khaw Nang, kum 80 phuah dawng 2:


Mimbang pianna vangkhua nunnuam,Khangsawnte n zunzun leng e
A suan vui tangbang khang hen aw, Singgual genin thang hen aw

a.       Vangkhaw khat a mimbang piang teng, Sian aw tuibang ciimsak aw
b.      Sian aw tuibang cimsak inla, Mim leh sawmtang, lunta sesum lo sak aw.

Pu Nang Ngaih Lian, Murlen phuah dawng 2:


Pianna vangkhua kuam thuk mel neu, Simleitungah lawibang thang ta e
Vangkhua melneu gia bang zun ding, TT Sangte MLA taang bang dam hen aw.


Zomi vontawi Pu Rohlun aw, na khan kumkhua sawt hen aw,
Vaimang sesum na zek zagtam, philtang bang hawm siam ve aw.

Pu Gin Za Go,Aizawl phuah, dawng 2

Mimbang pianna vangkhua tutawm, Sian in gamgua bang hong hah a,
Gual tawh tan bang a kim hi hang e

Sian sinthu naubang I san man, Zalai lawibang thang hi hang e.


Murlen vangkhua ngabang bualna, Ningzu aisa a niangna mun,
Sian tong naubang I san man hi e

Sian tong naubang I san man hi, Gualtoh tan bang I kimna ding,
Thelnah nelzun pallawhna hi e.

Pu Hau Za Nang, Murlen phuah dawng 1


Kum sawmsagihnga a cinna, Murlen khua lam bang pak dih ve ni e
Phamsa thel bang tho thei hileh, Vabang lam pih nuam ing e.

Pu Lang Za Tun, Murlen, dawng 1


Pianna vangkhua lam bang pak ding, Ciin leh tuai I kim nam aw
Lengvan kaisa tuan pupate, Malzin bang ko nuam ing e.

Pu Pum Do Lian, Murlen dawng 2


Pu Saithuam leh Pu Hong Cin khawsat, Murlen khua ciin heikhawm e
Vangkhua pupa gamlei tuat leng, Murlen vangkhua nuam teivak cing e.


Sen puvon leh puvon khawsat, Sian in tuu bang ciing sang e,
Sianthu ciinna Murlen khua ah, Simlei kihei kim sang e.

Nu Cing Ngaih Ciang, Lamka phuah, dawng khat (Vapar khua kisat masa Murlen tawh a kigawm ciang khua omnawnlo pen a phuahna)


Mimbang pianna Partui vangkhua, Khisa’n lamtual in nei e,
Vangla pan ngal in don ing e, Zolawkta’n tau nan nei e.


NOTE: La tampi omlai a, hih laiah hong kigelh kim zolo hi.

Gennop TAMPI tawh hunsak phot ni.


Hau Za Cin
Phuitong Liim



Murlen Platinum Jubilee – 5 : “Saisuam su su ka su�

Posted by: "Hau Za Cin" suante2002@yahoo.com   suante2002

Fri Apr 2, 2010 4:36 am (PDT)



Murlen Platinum Jubilee – 5 : “Saisuam su su ka su…..
 
Hausapa Saithuam in a upa dingin Vengpi lamte zong na zang hi ding hiveh aw, thu kikup uh ciangin, “Upa….., nang enge I ngaihdan?” a cih uh ciangin upa pa in, “Saisuam su su ka su, Saisuam la la ka la,” ci hi ci uh hi. Tua zahta a vaihawmsiam hausapa pen a upate in zong na thupisim in, ama vaihawm bangbang na nial ngeilo uh hi. 
 
Pasian thusuak ngahte tangthu tawm gen dih ni. 
 
1. Kha Thusuak nei Pu Lal Zam: 1948 pawl pan Kha Siangtho ompih tanga Kha Thusuak neipa hi. A tupa J. Thawmte pen tu laitak Zomi Baptist Church Mizogam upa muante laka khat hi a, amau innkuan in Pasian a phawkna uh hangin mi tampi Pasian lamah tha ngah uh hi. Pu Lal Zam in ni khat, 1953 kumin Murlen  khuate in Lo hal dingin a kihtawi laitak un, “Tuni lo hal kei un, guahzu ding hi ciin Kha in hong theisak,” ci a, papite lohal lo in a ciahkik uh leh, inn a tun uh ciang guah hong zu takpi hi. 
 
Khatvei Christmas sa ding zongin gamvak dingin gel uh a, Kha in hong hilh dan in Sa man ding, mi zong pua ding hi hang ci hi. A gamvak uh leh Sazuk man takpi uh a, a ciah lam uh ciang a lawmpa khat uh a cina in pua kawm uh a, a thusuak pen dik takpi kik hi. Khatvei leuleu Christmas gamvak dingin a kuan sawm laitak un, kuan kei un, vok ham ka za hi, a cih leh papite gamkuan veve uh a, ahizongin tuahsia in Vok mah go kik veve uh hi. 
 
1953 pawl mah hi, khatvei vengnuai biakinn ah kikhawm a, ciangkhut leh khau hual tawi in kikhop tawp ciangin papite a khut uh pan manin khau tawh khih a, mi 4, 5 bang khihzom in a nung pan ciangtawh zui a, papi khat bang heh ahih manin a khau bawtsat in taikhia hi. Ama genna ah tua pen Mizogam buaina hong tung ding hi, a cihna hi. A cih bangin tua zawh kum sawm, 1964 ciangin Mizogam buai hong kipan a, Murlen khua mite kawlgam vaigam ah kithehthang in tuni tan khua khat ah kitengkhawm kik nawnlo hi. A ciin mah bangin galkapte in murlen papite khau tawh khih in ciingpum tawh sat gawp takpi hi. 
 
2. Kha Siangtho General Pu Gin Khaw Hau:  1948 kuma lawpna Kha Siangtho aman zong tangin innsun dawtpha liangin diang ziahziah a, 1952 kum ciang UPC phuan upa muanhuai khat hi. Pasian thugen in na vakkhiat kul ciin thusuak ngah ahih manin kum thum sung a zi leh a tanu upapen nusia in vakkhia a, inn a tun kik ciangin, “Kha Siangtho training na ah numei ka kiangah hong lup hangin sawklo, mawhlo ka hih manin Kha Siangtho General za Pasian in hong pia hi,” ciin amah leh amah Kha Siangtho General hi ciin kipuang hi. 
 
A thugen dingte milim tawh lak thei dingin Pastor Zakamlo tanu in a lim gelhsak a, puankang tungah a vom in gelhsak a, tuate: 1). Munphiah (Luka 15: Sum mang thu); 2). Singlamteh (Zeisu sihna hanga nuntakna I ngahna); 3). Meivak (Matt 5: Leitung khuavak ihi); 4). Gulpi (Piancil 3: Adam leh Evi mawhna); 5). Aron ciangkhut (Gamlakvakna 17:8); 6). Thupiak sawmte kigelhna suangpek lim; 7). Tui luang lai (Israel te khualzinna thu); etc. cih bang hi. Cina thu a ngetsak ciangin damna ngah takpi uh a, lamdang kisa ciat hi. Pasian phat a lamte a puk ciangin a tho theilote ama Kha Siangtho Puanlap vik in phong leh thopah lianlian hi, tua zong kha nasep mah hi dinga, lamdang kisa hi. Kha Siangtho General takpi mah hi ding hi ciin ki ngaihsun hi. [Amah banga Kha Siangtho Training ngah tampi in a training na vua a luppih numeite sawkkha in mawh uh a, Kha na a sep uh ciangin piangvetlo, tua bek hilo, sawt zong nungtalo uh hi, ciin a theite in gen uh a, Pasian daan
tuak uh hiding, kici hi. – HZC]
 
Pastor te thu I gen khin a, a dang u lian leh laisiam pawlkhat tangthu tawm zomkik pak ni. 
 
1. Dr. B. Kam Za Mung, PhD (English): Principal, Bethany Christian College hi a, a zi leh a tate tawh tua mun ah teng uh hi. 1952 kumin pianga, 1998 in PhD zo hi. Laphuak siam zonghi a, thu leh la a siam mahmah khat hi. 
 
2. Dr. B. Laramzauva, MBBS, MS: Mizogamah Numei lam zato siam a minthang pen hi a, Aizawl Civil Hospital ah a sem hi. India zato hoih pen AIIMS pana zo hi a, Murlen sangsiapa tapa hi. 
 
3. Dr. S. Neng Ngaih Lian, D. Min: 1964 kuma piang, 2006 kuma USA pan D.Min zo hi. Tangpi tangta cidamna (community health) lunglut mi hi a, diploma zong va kah in Bombay pan hong zo a, tua mah bangin khantohna ding a ngaihsutna tawh nailung khawina (sericulture) diploma zong Bangalore pan va zo hi. Nailung khawi dan a thei mahmah khat hi a, India gam kumpi ginat loh manin a siamna te a zangtheilo suak hi. India gam bek hilo, leitung gam khangto tuamtuam zin kawikawi in, tangpi tangta khantohna ding leh mimal innkuan khantohna ding a lunglut mi hi. Tua mah bangin sangsia, cidamna lam, nek leh dawn zuakna, company nsep cihbangte ah nasem ngei hi. 
 
4. Dr. B. Kailiana: College Lecturer a sep zawh kum tamzo ahih manin Selection Grade ah kahto a, a tate nih B. Lalzarliana leh B. Lalhmingmawii te in tu in Ph.D. Delhi ah a sin laitak hi a, Murlen sangsiapa tapa ahi hi. 
 
5. Dingluaia Sailo: Hausapa Saithuam tupa hi a, Mizogam Police Service 1990 in lut in tu in District Superintendent of Police (DSP) sem a, khangno cik ahih hangin laisiam ahih manin hih ciang a tungto hi. Mailam saupi neilai dingin kilamen hi. 
 
6. B. Go Lian Mang: Dr.B. Kam Za Mung nau hi a, Manipur state Police Service lut in tu in amah zong DSP sem a, sangsia kum 7, Bank officer kum 18, Police officer kum 5 semzota hi. Laisiam mahmah ahih manin bank officer a sep kawmin laisiam kidemna exam ah hih bangin hong sangkah hi. 
 
7. S. Thawng Khan Mung: College Lecturer hi a, a pa Pu Suak Nang Samte pen Murlen samanthei leh hausapa in a saliang tam a nek pawl hi ding hi. A zi a ta tawh Aizawl ah om uhhi. 
 
8. Thang Khan Khual Suante: Mizogam ah Hausa a kitawpsak zawh ciang mipi teel Hausa masa pen Pu Thual Kho Mang Suante tapa hi a, Treasury Officer hi in, ama khutpan in Lamka gamsung khempeuh khasum a kihawmkhia hi. 1985 in MA zo hi. 
 
9. B. Lalrintluanga: Lunglei Polytechnic ah Lecturer sem a, Murlen khua sat ciil laia biakna upa masa Thangchhunga tapa hi. 
 
10. S. Zam Suan Mung: Pu Thang Za Do Shoute tapa hi in, Assistant Commandant, SSB ah sem in, India gam mun tuamtuam ah kisuan kawikawi hi. Apa pen Murlen khua biakna makai masate lakah khat hi. 
 
11. Gen Khan Do Buansing: 1961 kumin pianga, 1989 kumin MA History zo a, Senior Research Officer, Arts and Culture, Mizogam kumpi nuaiah sem in, Lunglei District ah a lianpen hi. Ama tungtawn in khanglui thu, khanglui vante kikan thei hi. Khanglui thu tawh kisai research hih I om leh amah’n tampi hong huh thei dingin ka lamen hi.
 
12. Dr. B. Lalrinzauvi: Murlen biakna upa masa Pu Thangchhunga mah I tanu hi a, Lunglei Christian Hospital ah sem hi. Amah MBBS Imphal pan zo hi. 
 
13. Dr. Hmarkunga: Ganhing zato BVS hi a, 1983 pan Aizawl leh Saiha leh khua tuamtuam ah nasem ngei hi. Murlen tangvalte makai Valupa Lalbiakthanga tapa hi. 
 
14. Dr. Hau Za Cin: Murlen Jubilee zatna thu hong gelhpa hi. 
 
Lungdam. 
 
 
Hau Za Cin
Phuitong Liim

 


Murlen Platinum Jubilee - 6

Posted by: "Hau Za Cin" suante2002@yahoo.com   suante2002

Mon Mar 29, 2010 12:58 pm (PDT)



Murlen Platinum Jubilee – 6

Hihbanga Murlen khua jubilee vai kong gelhkhiat ciang Pasian hoihna phatna leh hih hun ah  kihel theilote theih ding deihna hipen a, kisialhna leh kiliatsakna hi hetlo in, thupha hong piapa tungah mipite lungdam kohna khitui leh khut lamto a Topa phatna hunte mit tawh a mu kha lote mitkha tawh a bawltawm theihna ding deihna hi. Tuni tan in a khua kim leh pam ah khua lianlo pen a hih hangin Murlen a kisimmawh ngeilohna thu leh a kisimmawh ngam ngeilohna hang pen a bul a kipat ciil pan Pasian thu tawh a kibulpat khua ahih man hi cih phawkna ding deihna hi.

Souvenir laibu khat kibawl napi a kihel kha lo, a saite in ana phawk khak loh uh mi pawlkhat om a, tuate thu tawmkhat kong behlap nuam lai hi. Laibu bawl, lai nasep pen a baih hetloh dan laibu bawl ngei khempeuh in thei dinga, tua manin Souvenir ah a kihel khalote zong a saite mawhna hi khinlo in, hi bang a omthei mah hi cih phawk ni.

Pu Kap Gin Suante: Tapidaw suak masa pen Pu Son Khaw Hau tapa hi a, India gama District Council kitelna ah kitel cingin, a lianpen Chairman leh Chief Executive Member len hi. A tanu tu upen in India kumpi ah Finance Officer sem a, a dangte in zong kumpi nasep vive len uh hi. Pu Kap Gin naute zong galkapbu sem in pension ta uh hi.

Rev. Khoi Lam Thang: Bible Society of Myanmar ah General Secretary a sem laitak Siapa pianna pi zong Murlen khua mi hi a, Murlen ah a om laiin mi thanuam leh nasep hahkat mi hi a, innkuan u leh nau khantohna ding a hanciam mahmah khat hi, kici hi.

Pu Thuam Pau: Amah pen Pastor Lang Gin upa hi in, Lamka pan Zomi Video a bawlzel, leh Manzaihsiam (photographer) JK Cin pianna pa ahi hi.

Pu Neng Kho Lian: Amah pen saman thei hi a, khangno makai muanhuai leh Christian hihna ah a kip khat ahi hi. Tu in a tate Pasian in thupha pia in khuapi vive ah teengin innmun logam a kicing in nei uh a, a pa Pasian up thaman a ne uh hi.

Pu Khai Kho Gin: Amah pen Sia JM Ngul Khan Pau pianna nu sanggampa hi a, tu in a tapa khat Lai Siangtho sangkah laitak hi. Pastor khat kibehlap kik ding cihna hi.

Mangngilh a om leh behlap kik lai ni.

Lamngui: Pawi ni nih hun sungin Zomi khempeuh leh mikhual a tamzaw leh sanggamte tawh lamngui kaiin kilaam ziahziah a, a video zong a sawtlo in hong suak ding lamen ing. Mi masate phatna leh pahtawina leh phawkna la, khuanu khuapa te pahtawina la, miliante pahtawina la cih bangin a tuamtuam kisa a, nuam kisa in Hausapa tapa bang lawp lua keei in a lai ah Namsau tawh lam diaidiai hi.

Zin khempeuh in zing leh nitak mun khat ah anne khawm a, a meh ding uh Voksa, Kelsa, Aksa, Ngasa cih bang kibawlsak in, a hitheizah in zin kido hi. Mun tuamtuam a om hong kiheltheilote nangawn in sum leh pai tampi hong khak in akisam khempeuh nopci takin kizeek thei hi.
Khuata no khat nunnop kua’n hong phawkkhakloh hangin Sia Evan. Langh Do Khup’ “Ngaih Anglai” Cingno leh Thangno mah bangin ‘ei lah kuaman hong englo, en lah kuamah englo’ cih bang keek in khua kiphawk se lo hi.

Hih teng khempeuh Singlamteh tunga kikhai ‘Jesu sisan hang’ hi. Ama’ min thang tawntungta hen.

NOTE: Jubilee tawh kisai ka gelhna ah No. 3 nihvei omkha a, a masa pen 3na, a nunung pen 4na ding hizaw hi. No. 1 a tuamin omlo a, ka gelh masa pen No 1 hi.


Hau Za Cin
Phuitong Liim




No comments: