Wednesday, October 7, 2009

Cingno tawh lenna gam - 2:

Thupi takin hong kivaidawn

Tapa taimang inn a ciah kik ciangin a pa in a inntual pan ngak in na vaidawn hi kici lo hi. Ma tai in delh a, a angah pom in, ngawngkawi a, a nam hi kici hi. Ngaih Anglai Ah film i et tak ciangin Cingno in a u Thang a vaidawnna Japan pau a kihilhna vuah a khut uh kitukalhsak in mawngsingbang kikan in a kilen uh. Tua mah bangin mikang film ah, kala film ah, sen film ah zong en leng nungak leh tangval bek hilo, inkuan, pata, nuta zong aki it a kingai, kimuh ding a ngaklah peuhmah amau ommun panin kingak cih omlo a, matai in delh hi tawntung hi. Tua pen kideihsakna leh kingaklahna hi a, kiitna sangpenpen kilahna hi. Thupi a, akithupi simte bek mah kivaidawn hi. Mihing bek hilo in i Topa nangawn Jerusalem ah limtak, thupi takin kivaidawn hi.

"Welcome to Japan" leh "Yokoso Japan" cih te ka pelh phei ciang immigration lut in, Admitted cih seal a kitup khit ciang ka passport hong piakik a, tua ciangin ka lutsuak a, ka tonpihnu Jenifer tawh kahleitai sau diatduat kileh ngangngang kiangah ka kituah uh hi. Japan-a kahleitaite pen kham veng vang khin ahih manin ka muh tungin keen (cliff) tuak ding tawh kibang kasa liang hi. Kahleitai pan ka kumsuk khit uh ciang van la in ka pusuak uh leh Jenifer dawn dinga hong pai Ayumi in kongkhak gei pan a lawmnu bawhpheiin kikawi uh a, kei bek nungak helmasak zan tutna ding theilo bangin ka lai din thapai hi. Ayumi pen Taipei ah ka khangno makai ngei khat uh hi a, Chinese language sin in a zawh ciangin a gam vuah ciah kik a, evangelist dan in a sem khat ahi hi. Amau lawmta a kikhah ciangin kei zong ka khutlet a, Ayumi cell phone tawh ka tunna ding Nu Haukhek te ka hopih pah hi.

Meileng tuanna ding JPY 1280 tawh ka lei khit ciangin Narita Express Airpot Terminal 2 station ah ka kumsuk a meileng hong pai ding ngakin ka tu hit hiat hi. Tua lai ah Tennis player nungak melhoih mahmah nih (Chinese hiam, Korean hiam khat hi) hong pai uh a, ka kiho loh uh hangin ka kihua het kei uh hi. A smiling face tuni tanin ka mitkha ah tham lai! Tua laiah a ginglo tampi ka holim khit uh ciang taklam nawlpan huihlum hong nungphei hanhan in meileng hong suak phei vava a, ka tuanna dinguh hong tung hita mawk hi. Minit 30 khawng mah hong ziakai lai leh phamawh hetlo mah ding hiven!!

Ahi zongin a lungdam huaizaw leh a limcizaw in hong ngak ahih manin hemlam sinthu sang tak sinthu ka khialah zaw hi. Romance sangin love thupi zaw ahih manin.

Meileng hong khawl deda a, ka khuadak phei leh hong dawn dinga hong pai Nu Haukhek leh Pa Thang na hitakpi a, Ngaih Anglai Ah film ah UNICEF lam pan AIDS thugenna ah ka muh bek hi napi a mel ka telpah lian hi. Ahi zongin ka muhsawm dan sangin na nungak zaw ahih manin a nau ahi zaw kha tam maw ka ci hi. Ahi zongin amah hong pai ding, vanlengtual a meileng khawlna ah hong dawn ding ciin hong genkhol khin ahih manin midang hilo ding cih ka thei hi. A inn uh pan nai 2 bang meilengah tuanga, sum tampi, hun tampi, tha tampi bei a deihsak taka itna tawh hong dawn ka muh ciangin Pasian takpi zong mimawh mikhialte adingin hong kiniam khiat hiven maw ka ci hi. A gim a tawlna te uh bei pah dinga ahih hangin tua itna a lah uh mite lungsima lungdamna bel bei ngei nawnlo ding hi.

Tua manin hih khangno khat leltak a nu a pa khangual khat in thupisim a, pahtawina, itna leh deihsakna tawh a kidawn ka muh ciangin "thupi takin hong kidawn hi" ka cilo thei kei hi. Zomi ihih mah nuam sam ei maw.

Narita station pan Ciba station ah, Tokyo station ah, Kinchoki station ah tua pan amau innkong Ryoguku station ah kum in khetawh amau inn ka tungsuk uh a, hibanga hong kimusak Topa tungah lungdam ka ko khawm uh hi. A tuam vilvel a hong huansak ankuang ka um khop khit uh ciangin telephong hong ging a....... huh..... (hih thu bel dam in aw)...

A zingciang Nipini pen Zomi Christian Fellowship, Tokyo te kikhopna ah kikhawm ding, tua zawh ciang KHUADO PAWI zang ding ciin ka gel uh hi. Zomi te kikhopna (a mun mangngilh pak, a program vuah kigelh lo a, Gloria Chapel kici pen ahi tam maw) ah kikhawm in la kasak ziahziah khit uh, Sia Nang Lam Kim in "Topa hoih hi kei tungah, ka innkuan tungah, ..... " ci a uangtak a 7vei ciat hong otpih ziahziah zawh ciangin "maithak muakna" hun ah kei zong ka khatvei kikhopna ahih manin ka dingto a, mipi in khutbeng ziahziah in hong muak (vaitun, vaidawn, welcome) uh hi. I Topa Zeisu natawm biakinn sungah kipahtawi lo a, kei leltak hong kimuak cih ka ngaihsut ciang Kalvari a luang sisan hang bek mah hi cih ka phawk hi. Tua ni in kei sanga nakpi taka pahtawi huai pen Zomi Lasiam Nu Sangpui (Anglai ah ka pom Aman kei hong len, cih sa nu) leh a pasal Sia Suan Za Pau ahi hi. Sia Pau in tua ni Topa kammal sim in kha an hong vak hi.

Kikhop tawp ciangin a nuai ah kumsuk in, leinuai hita a, huih zong na gik deuh pah hi. Ahi zongin KHUADO PAWI zang ding mipite lungsim zang mahmah in mi khempeuh kilawp a, naupangte bang lawpsem in nuam asa mahmah uh hi. Japan ah a liante bek hilo naupangte in zong Japan pau siam mahmah uh hi.

Khuado Pawi hun kipatna ding ciangin Hunuk sem Zolia hoih mahmah Lia Cing Khat Lun nakpi a kiko in, "Tu in Japan khuapi Tokyo ah ZOMI KHUADO a 9-veina kipanta hi," a cih ciangin mipi lungdam in khut beng ziahziah a, tua tak ciang Japan ah naupiang masa penpen Tg. Sian (Ngaih Anglai Mah ah zong amin Sian kici pen) in a drum hong khenpuak ziahziah a, Khangno makai Sia Tg. Hau Mung in a keyboard vei leh tak ah mek zut ziahziah a, Bass guiter tumte, lead leh rhythm tum te zong thakhat a hong gingkhia in mipi dingto in:

Zogam tuan pupa luahna gam
Zogam khangsawnte luahna gam
Zogam mualdawn lenmui kai e,
Ngeisok pak san silsial
Zogam ton leh lamna Zogam
Zogam gal leh sa aihna gam
Zogam ningzu khuaizu bangkhum
Lenkhuang tawi zaila awi
Pu leh pa lenna gam

Kawlgam vaigam ka zin zongin
Kawl anne mang inn sung ka om zong in
Zo an, Zo inn mah lunggulh ing,
Zo ngeina mah deih ing,
Zogam zalmang in hong man ing,
Zogam mu bang ken hong ngai veng
Itna damtui a luanna gam
Beh leh phung tenna gam
U leh nau kicinna.

Aw... Zogam aw, ken hong taisan kei ning
Zogam aw, na kha nuai hong sel aw,
Ka lam kiatna, ka lu tang phum nang Zogam
Kong it hi Zogam aw.

Zogam miten hong neu et in,
Zogam na mite'n hong taisan maw,
Zogam gilkial dangtak in thum
Khutzep in en ding maw,
Zogam ton leh lam hong lak in
Zogam na zaila hong awive
Zogam na ningzu hong lup in,
Na ngeina a luite
Ko hong lak kik ve aw,

Zogam Zomi khantohna ding,
Pilna siamna leh neih leh lam,
Lungsim pumpi khuaul sisan
Piak khiatna tawh sem ni
Kawlgam vaigama Zomite
A nei a lam Zomi te'n
Mualdawn Zomi te kahna aw,
Nu leh pa tauna aw,
Hong huh hong ciah un ci.
............. By Thawn Kham (Album: Itna Ngaihna)

cih a kisak ciang mipite lunglen khitui hong luangin Zogam itna, Zogam ngaihna, Zogam phawkna hong lian mahmah hi. Israel te in Babylon luipi leh guam kiim tengah "Topa phatna la bangci in sa thei ding ka hi uh hiam?" ciin a saltanna uh khasia takin la na phuah uh hi. Gamdang pan Zogam ngaihna la i sak tak ciang khasiat huai lua kasa hi. Awle, tua pen thudangah koih phot ni.

Hun kizom to zel a, Pa Khup Khen Pau in Khuado Thungenna hun a zat khit ciangin Hunuknu mah in, "Tuni in eite lak ah zin zahtak huai khat i nei hi. Taipei pan hong pai Dr. Hau Za Cin in Khuado hong zatpih thei ahih manin i lungdam hi. Amah pen tuni Guest Speaker hi a, thugen dingin i sam ding a, mipi in khutbetna tawh muak ni..." a cih khit ciang Khuado sim khempeuh in khutbeng ziahziah ahih manin Hall sung kithawn zuahzuah hi.

I Topa Zeisu takpi zong ama mipih te in muaklo in, na nolh dikdek uh hi. Himah tase leh kei bel thupi tak in kamipihte in bangmah ka hih loh hangin hong it in, hong thupi bawl in, hong pahtawiin khutbetna tawh hong muak uh hi. Zomi khat leh khat hih banga i kipahtawi, i kithupi bawl, i ki tawisang ciangin i thupibawlte a thupi hi lo a, i minam a thupi ahih manin Sia King Mang cih bangin a 'khangto Zomi' te ihi hi.

Hih te khempeuh ka ngaihsut ciangin bangmah lo pan Pasian bekmah in a laptoh khangno khat limtak, thupi takin hong kipahtawi, hong kidawn, hong kimuak hi veh e ka ci a, tua manin ka thulu dingin - "Thupi takin hong kivaidawn" ka cilo thei kei hi.

A minthan dan uh a phawk manlo Japan a om Zomi te in cikmaha amuh ngeiloh uh, a theih ngeiloh uh leh a galzak ngei khat bek uh hi zahta a pahtawi uh pen Zomi a pahtawi, Zomi a lamto, Zomi a thupisak ahi uh hi ciin hih lai ka at kawmkawm, ZOGAM AW cih la Thawn Kham sak ka ngaih kawmkawm in ka phawk kikkik hi. Tua pen ka nuntak sung tawntung Japan ka hawh thu ka phawkkhak sim a ka phawkkhiat ding, ka ciamteh dan zong ahi hi.

No comments: