Tuesday, July 7, 2009

LENGTONG te tawh lengkhawm:

Lengtong Pauno, Lengtong Kam Khen, Lengtong kei (bel hilo, laitual leng kei hi zaw e ) ... ! Khangthak Zomi sungah Zomi thu a lumlet-a thei tawmcik lak pan khat pen ZOLAWKTA Editor Sia Tg. J. Thang Lian Pau hi. Ama'n, "Zomi sungah mi thupi 10 kiteelkhia ding hileh Lengtong Pauno kipai theilo hi" ci hi. Editorpa zah in Zomi te thu na tam theih semsem leh thudik, thuman hi cih na tel semsem ding hi. Bangzahta in Lengtong Pauno Zomi te adingin thupi hiam cih i theihsiampah ding ka lamen hi. Mihing tulza sawm (one million, 10 lakhs) sungpan minam adinga thupi mahmah mihing 10 bekbek kitelkhia ding hileh amah kihel ding hi ciin i minam thu thei sitsette in gen uh hi. [Tua zah in i minam sung na thei hiam?]Ka khua theih tung in Zomi sungah lasiam akigen ciangin "Pauno leh Cingsan" hi den a, pasal ahih leh Tg. Pauno (Taang Pauno ciin ka theih uh hi a, tulai ciang Lengtong Pauno ciin hong kithang kik hi, ami a kibang hi), numei ah Lia Cingsan hipah lian hi. Amau pen pioneer (madawk, sulsu masa, daitui phul masa, mi masa) bek hiloin la zong siam takpi uh a, amau hun in lasiam takpi te bek mah in la khum in, cassette ah record in hawmkhia uh hi. 1. Koi ah lengkhawm?: Singapore ah ZOMUS LIVE SHOW om ding cih ka zakma, "ZOMUS makaite leh Zomi lasiamte hong tung uh hi..." cih ka zak ciangin kei zong lawmte tawh ka nih un 'Eih, tua mawk pen ka neutung pan ka Hero te hilo maw, mu nuam ngel si'ng e...' ciin ka kithawi uh a, a zintunna vuah ka hawh uh hi. Ka upmawh sangin na nai hetlo a, Bus hoihte tawh naikhat val ka tai khit uh ciang Bus neute tawh minute 15 phial mah tai kik in, tua ciang khe tawh 'lamsiau' (mah ci uh hia... kawlpau kisin kawmkawm kul veh aw) in, "Duh omna leh Ngaih omna" kici hiven ciin ka tung teta sam uh hi. Inn kongkhak kiu kheuhkheuh in tua leh nungak melhoih mahmah khat in kongkhak hong hon... ka khuadak phei leh Aisa tun khop mahmah bangin na phe siasua uh; bang hih uh hi peuhmah hiam ka cih leh anne na hi uh - a khut liik tawh, mehtui suak tawh, anbak tawh, voksa sawklaitak tawh... aaaa... cilphul keei, nitak anne nailo hi zen leng aw... !! Sia Job Thawngno in, "Putek ten football TV ah a et uh ciang, 'Nu ei, ka tangval lai hi zen leh maw, nu ei, nu ei... ut mah si'ng maw..' ciin lawp keei uh hi," a cih dan deuh in, kei zong ka gilpi lah dimta, ka cil lah phul kei.... tua voksa kilui zihziahte peuhmah aw... Zomi Nam Ni nitaak ann hizaw mah lai! Sangkil ah kalkhat ka suan phei leh ka maisan ah pasal papi la mel, a vom maam hiuhiau, a kilawm khom a thabuang, a thau lah hilo, tha kipuak hoih bek lian khat tutphah omlo in sualtunga phek kiphah tungah na tu linlian a, a khutvei lam a annek kuang tawi in, a khut taklam in a kisap masaksak a kamsung supply dingin leito moto khutneite mahmah bangin kikhaito zel, kikhaisuk zel, a pam sawk phei, a kul leh sikkeu sunga tui zong akam sungah tulh zel cih bangin na buai kei hi. Tua pen kua hiam cih ka thei nai kei a, ahi zongin upmawh ka nei hi. LENGTONG V sungah cassette cover ah akisuang maan tawh kibang kasa a, ahi zongin ka upmawh hopih ngam kei hi. Ka lungsim ah tua LENGTONG V na sunga la, "Na vawh bangin na at ding hi" cih... Hong it ding na deih bang, Nang zong it masa inNang tung hong bawl ding na deih bang, midang tung zong bawl in, Lai Siangtho in hong hilh, "Na vawh bang na at ding hi," Nang tung hong bawl ding na deih bangin bawl in.Khangno tuailai Lia leh Taang ten ngaihsun dih un, Hih bang gamtatna in Pasian deihna hi, Mailam saupi enkawm in gamtang kampau in, Na mailam bang piang ding na theih loh pi. hong suak a, ka leitung Pasian lo buang dinga itna kammal tawh thu hoih, la hoih, gamtat hoih hong hilh, hong lakpa a taktak a ka mit tawh mu hilo ka hiam ka ci a, ka mit ka nuai nuam phial hi. Bethlehem ah Topa Zeisu a pian in Simeon in, "...ka mit in a mu ta" ci a tua sang lungdam huaizaw amah tungah thupiang tung thei nawn ding hiam a cih zah in, ka lungdamna hong lian deuhdeuh a, "ka mit in ka muta hi" cih khat ka lungsim ah hong suak hi. Tua laitak in innsung ka lutphei kawm leh pasal khat, a lu bek mu leng 'mikangte hi' i cih kei leh zong 'lasiam khat hi' cih teitei ding khat a ankuang tawi liat luat kawm in hong dingto a, a puanten leh a tawnzau kang tawh ka mai ah hong dingto a, a veilam a pakaan tawi in, a taklam khut hong pia phei in, "Sia Cin maw, cibai" hong cih laitak in, a paam lam a upate khat in, "LASIAM LENGTONG KAM KHEN HI EI" hong ci a, "Aw, hi maw... " ka cih laitak in a paam a tu tangval gualnuam te in, "Hiah na taklam ah a tu pen Meiteigun hi ei..." hong cih uh ciangin ka upmawhmawh LENGTONG PAUNO hi takpi tah cih ka tel taktak ta hi. Halleluijah! ! Zomi Innkuan Singapore ah a lasak khatvei ka zak ngei Zomi lasiam khat mah in, "... Meiteigun bel kang naikei in, tui bel kiam mah mah hi.. " hong cih ciangin innsunga om mipi khempeuh thakhat in puaksai in kinui a, anne lai tawh, anthukte tawh, lengla te tawh ka maban ciat uh ka zom kik phot uh hi. 2. Yangon pan hong kigenkhol: Kamsang bel hi kei, thupuak hi zaw. Amah ZOMUS makai khat mah ahi Yangon ah om Sia Thangboi (Zangkong Khua Hun, YANGON TIMES) in January kha beikuan in, "ZOMUS saina tawh Malaysia ah ZOMI NAM NI leh ZOMUS LASAK PAWIPI om dinga, tua sungah ah kihel ding leh lasa ding in Zomi lasiam Lengtong Pauno leh Lengtong Kam Khen hong pai ding hi. Lengtong Kam Khen in, 'keima min mahmah tawh zong na sapsak in, hong kihel teitei hen' ciin hong vaikhak. Nang zong na hun neih tawh a kituak leh na siim phei teitei in..." ciin hong genkhol zo hi. Tua hun in hong pai ding uh ka za a, hong pai uh zong kaza a, a tunna ciangciang uh ka lungsim mitkha in zui den a, ahi zongin ka pumpi in zui zolo hi. Ka tak in kimu banlo a, ka manglam tawh kibang liang hi. A hunzatna te uh, a maan te uh ka muh ciang lawm Taang Sianpu bang ka eng mahmah hi (amah bang Video zaih kha laiii)!3. Malaysia Lasak Pawipi sang a nuamzaw diam?: Tu laitak Singapore nupi te holimna kiza den khat pen, "Malaysia sang a nuamzaw diam?" cih hi. Tua pen bang hiam cih a theilote in a kinungtheih kikkik ciangin ZOMUS LIVE SHOW om ding a kikum uh ahi hi. Veng gamla lamte in Malaysia sangin thupizaw inteh, nopzaw inteh, ngaatzaw inteh.... ci uh, Hausa veng lamte in zong thukimpih, Vengnuai lamte leh Vengtung lamte in zong thukimpih ciat uh..... koi nuamzaw diam cih pen "amun ah a kihelte bek in thei ding hi" ci uh hi. En pak mah dih ve - Hong pai un....ZOMUS LIVE SHOW, SINGAPORE... . ahAmun : Zomi Innkuan Singapore BiakinnAhun : February 24, 2008 (7:00 P.M)Hun uk : (theisak nuam mahmah dingin gen nailo ding)Lasa dingte: 1. Lengtong Pauno2. Lengtong Kam Khen3. Taang JK Kam (Cimnuai Vontawi)4. (Khangthak momno a thak liklek.... theisak nuam mahmah dingin gen nailo ding)A nopdan ding: "amun ah a kihelte bek in thei ding hi" Tuazah a nuam ding hi. A theinuamte kihel ding cihna himai hi. 4. Tukhawm: Lengtong lasiam te tawh ankuang umkha te in ann a nek khit uh ciang a tutkual dimdemna uh pan a kham masasa hong dingto in a pakan uh anbuk lam puakphei ziahziah vua, a maivua kilui khutnulna laidal tawh a muk a kam uh nulsiang in, a kamkhuahna ding vua kilui theitui leh tuisiangte a valh khit uh ciangin i Topa Zeisu in a nungzuite thu gina, thulian, thu phamawh a kuppih ding cianga gunkuang tungah a tutpih mah bangin ki-um pimpem in hong tukual uh a, ka veilam ah Lengtong Pauno hong tukha in, Zomi lak ah lasiam penpen Lengtong Pauno tawh ka tukhawm kha uh hi! Pasian thu um mite pen vantung i tunciangin ei hong tanpa Pasian tuuno kim ah tu in, amah i phatcim thei kei dinga, Pasian taklam leh veilam ah i tu dimdiam ding hi ciin i biakna in hong gen a, i um a, a muangte i hi hi. Bangzah in thupi ding hiam! Tuni in Zomi lasiam penpen tawh tukhawm kha cih pen thupi kasa a, hamphat huai kasa a, thuphasang ka kisa hi. What a priviledge! Laphuakpa khat in, "Gual an sial bang a lianlo zong, Kei a'n zang Huisai bang e, Limlian cia, limlian nahlun aw.."a cih ka phawk hi. Mi adingin a thupi kei zongin kei naupang mimawl khat adingin ka neulai pek pan ka HERO, ka etteh, ka muhnop, ka mopawi ciang lasa in kisam leh ci-a ka neu thumangmawh sunmang-a ka matmat pen 'a tak a mu a, a kiangah tu kha, tukhawm...' ... thupi kasa hi. Na ut leh hong nuihsan inla, na ut leh thupi hong sakpih ken, kei adingin thupi a, kei adingin ka nuntakna ah historical events khat ahi hi. Thupi kasa hi. Bang hangin maw? Tan 9 ka simlai in Mizogam buppi pan in sangnaupang laisiamte India gam khuapi pawlkhat hawl dingin STUDY TOUR kici program ah hong kiteel kha a (ka sangkah sung tawntung a khatna ngah den ka hih manin), Champhai khua a kaan ngeilo in Aizawl ka mu a, thupi kasa lua a, Guwahati ka tungsuk a meileng leh Brahmaputra luipi luang zuahzuah ka muh ciangin ka khua uh koi lam hiding hiam cih ka theinawn kei a, Ganhing khawina (ZOO) ah ka hawh uh ciangin ka khua vua gamsa zing leh nitak a asa ka mehmeh te uh ka mu a, ka lunglen a nem tuan kei a, Kolkatta (tua laiin Culcatta kici lai) ka tungsuk uh a, ka omna ka thei nawn kei a, cidamin inn ka tungkik tam aw cih bekbek ka lungsim ah hong kilang a (gamla sa luata, inn gamla luata), fridge sunga tuivot Mizoram House ah ka dawn uh ciangin Hnahlan ka sangkah laivua lampi ah ka lawmte tawh ka tuidawnte uh phawk in, ka lung hong leng mahmah a, nitak hong hi a, khua hong zing ciaiciai ciangin..... Ka ta aw inn ah hong ciahta in .... cihla ah...Gamlapi ah khualzin in Gentheih haksat namcin ka thuak cianginBelh ding neilo ka lungzuan ciang, Ka nu aw nem ka bilkha'n zaza ing e. tua bekbek ka lungsim ah hong suak a, hihla a sa pa kua hiam cih a taktak in ka thei kei hi (tua lai in). Ahi zongin hihla in hong lunglengsak a, hih la in hong kapsak in, hih la in zong hong hehnem kawmkawm veve hi. Tua nitak bek hilo in, tuni ciang dongin khualzin in haksatna, bawlsiatna, gimna leh engbawlna te ka tuak ciangin zong tua la in ka lungsim ah thu hong gengenlai a, tu in zong hong gengenlai hi. Tu in amah a lasa pa ka kiangah tu a, ka lunglenna, ka lungdamna a kiam tuan kei hi. Amah ka dot ngam loh hang ka zak thu khat (a dik hiam a diklo hiam ka thei kei hi)... Lengtong Pauno in a live show khat ah "Ka Nu Aw Nem" cih la a sak leh sa suak theilo in a music bek tumsuak hi... cih hi. Hithei dingin ka um hi.
LENGTONG te tawh lengkhawm-2:
Zomi lasiampen tawh tukhawm, holim kawmkawm, niangtui dawn kawm, ZOMUS te LIVE SHOW ding vai zong kikupna om kawmkawm, hun in zong hong ngak tuanlo, na pai kawmkawm hi. Nuamsa ta leng hun zong na pai kawmkawm a, cimlo in tua nitak hun ka zangkhawm uh hi. "Sia aw, Zomi lasiam lak pan nang kong theih masak pen hi. Na lasakna cassette tawh taan 3 ka sim lai pan ka na ngaikha ta a, Vaimim ciim zong kham zolo, Sen leh kik thei leng maw, Meiteigun a luan laiteng (van ah tung solkhapi a taan laitengin), Ka nu aw nem, Lei theih zon theih hilo mimbang pianna tun leh zua ... cih te ka zak masakte hi. Tuni in maitang kimu thei ihih manin ka nuam hi. Angtang mahmah ing. Ama'n, "Ka neu tung pan lasak a uk hi ing. 1982 in Lengtong 1na kihawmkhia hi, tua in nang taan bangzah na sim a hong cih ciang taan 2 ka sim pan hi ka ci hi. Na lasak ka zakcil hun pen tan 3, tan 4 ka hih laitak khawng hi ka ci hi. Ka kiho toh zelna vuah "bang hamsa na sa pen hiam?" ka cih leh "tuni ciang dong mun dang, minam dang lasa te tawh kibat loh mah hamsa pen hi" ci hi. Tuni ciang dong Inn leh lo nei zo nai keng. Ahang pen hong nekpih nuam tamlua a hitam. Cassette a hawmkhiate theihloh in a zuaksim, a copy sim, a teisim om hi inteh. Tua hi kei leh minam dang lasate bangin nektawm kimu ding hi, ci hi. (Hih thu tawh kisai lasiam Thawn Kham in Europe a zinna pan ZOMI te kiangah lasate cassette, CD, DVD, etc te phalna omlo a teisak loh ding, copy bawlsak loh ding, duplicate zuaksak lo ding leh Youtube ah khahsak loh dingin a ngetna ZONET ah hong khah ka mu hi. Ka ciah ciang inn ah ka simkha pah lian hi). 5. Maan kila khawm: I ciamtehnop, i kep nop, iphawk den nop leh i nuntak sunga hihbang hunpha i ngah mengmeng lohte ah 'phawkna ding' ciin maan kila in, a maan leh a video in i kem zel hi. Tu nitak pen a kimangngilh ngei nawnlo ding hunpha ahih manin maan hoihpenpen kila nuam in tutphahsau tungah LENGTONG lasiamte gel in ko gel hong umcih in maan ka kila ziahziah uh hi ... smiles.... (a gamla pan, a nai pan, a suklam in, a to lamin).... 6. ZOMUS thukupna kizom to: ZOMUS LIVE SHOW ding tawh kisai videography, ushers, lasa dingte rehearsals, etc cihte kikupna paito zel in, ko zong thumangtakin ka bil uh ka dawh uh a, a nopciit ding dan ka mitkha tawh ka bawltawmtawm den hi. A sawtlo in ZOMUS kikupna lai at lasiam JK Kam in thukimna teng hong simkhia a, lu kuun in a thukim ciat tak uh ciangin mipi dai dide in om a apau masa hih ding kuamah utlo hi ding hiven.... tua laitak amah LENGTONG Kam Khen in a ciammuih kamkhat tawh ak gul mu banga a dak hawkhawk mipite hong nuisak zuaiiiiiiii a, tua tak ciang ZOMUS makaipi Pa Pau Khan Thawn in kamvaikhakna leh lungdam thu gen in, hun khak hi. Tawpna lungdam koh thungetna kei hong deihsak cial ciangin kei zong ka hun themkhat aam laak pak in: "Mipil ten mihing khempeuh in i nuntak sung Hero, etteh ding kizong a, Hero kinei ciat hi. Tu ni in Zomi te Hero ahi lasiam LENGTONG PAUNO leh LENGTONG KAM KHEN i lak ah hong om in, amau tawh holungkum thei i hih manin hampha i kisa a, i nuntakna ah historical events khat hi. Lungdam hang. Mailamah Topa in thupha pia in a khan kumte uh sausak in, Zomi leh Zogam ading a thupi zaw, a lianzaw sem thei dingin thahatna leh pilna hong piaksak zelta hen" cih ka gen khit ciang thungetna tawh hun siangtho ka khak uh hi. 7. Last Bus kilap lai ding!: Tua banga thukupna a kizawh, holim tuamtuam gen a ka gualnop ziahziah laitak uh ka gei a tu Zolia, ka muhsa khempeuh lak pan a hoihpenpen in, 'last Bus kilap lai ding' ciin hong gen ciang ka khutveilam a ka bulh Guwahati ah India sum tawh ka lei ka nai ka etleh zanlai nai 12 na sat ding hita a, 'delh leng ka pha lai ding hiam' cih bangin ka delh uh hong kulta hi. Omkhawm lai leng nuamlai, hunten hong khengta ciin Mangpha hoih penpen kikhak in ka kikhen phot uh hi. Ngaih tawh zalna Phuitong Liim lam zuana ka paikhiat lai tak un ka lungsim ah LIA LEH TAANG TE LENGTONG la ngaih mahmah khat hong suak a....Kei paita ning ngaih aw, zal mangpha man niHeina peuh Sian in hong kem henSinlai kaidang lo khuambang khosak in, A vang haibang kingak leng e.Heina peuh Sian siam Zotaang bang dam inMel kimu kik in Sian in hong siam hen aw!Hau Za CinPhuitong Liim

LENGTONG te hauhna: Paunak 22:1 Hauhna sangin min hoihna deihhuai zaw a, kham leh ngun sangin mi' hong thusimna deihhuai zaw hi. Sum leh pai a kisapna khempeuh ah kicingtaak takin zeek ziahziah lo maithei uh hi, a zeek ziahziah uh zongin tua lam ka gen sawm masa kei hi. Mihing khat nuntakna ah a kisam - zi leh tate ading nik leh puan hoih hiam aw, sangkahna ding sum leh pai ahiam aw, zinsuk zintohna ding moto-saap ahiam aw, cimawh khat peuh huhna ding neih leh lam ahiam aw... a tam a tawm ka gen sawm kei hi. Ahi zongin HAUHNA mah ka gen sawm hi. Sia Rev. Dr. Do Sian Thang, Zomi Theological College (ZTC) ah Principal a sem laitak tawh Singapore ah kum 2007 December kha in kisutuah kha in aman Zomi Innkuan Singapore ah thugen a, a thugen bang hiam cih leh 'muh theih nate' leh 'muh theihloh nate' cih thu ahi hi. Hauhna zong muhtheih a hau om a, muhtheihloh a hau om hi. LENGTONG te hauhna pen muhtheihloh a hauhna ahi hi. Muhtheihloh ka cih ciangin mihing mittang tawh amau mel leh puam et mawkmawk tawh a kimu thei hauhna hilo in, amau pumpi leh lungsim tawngah a kimutheilo a kidim sitset, zotui siangbanga ciim kilkel lasaksiamna, laphuahsiamna, mihing lungtang a hei thei thu leh la pulak khiat theihna hauhna ahi hi. Laphuakpa khat in, Kha Siangtho in mi' lungsim hei, mawhna hong phawksak thei," a cih bangin LENGTONG te lasak leh laphuakte in Zomi te lungsim hei in minam hong itsak thei, nu leh pa hong itsak zahtaksak, lawm leh gual hong itsak hong ngai sak, ei leh ei khantohna hong pia thei ahih manin a khauhpaina thuneu lo hi. Hauhna pawlkhat - sum leh pai, neih leh lam, inn leh lo leh za liatna, zakhanna leh milian suahna te nikhat ni ciang tung sun Ni bangin tum dinga, ahi zongin mihing lungsim sungah a kituh itna, ngaihna, lungnopna te cikmah ciangin tul ngeilo dinga, LENGTONG te lasak a kizak simin, LENGTONG te laphuah a kimuh simin van daitui bangin hong luang dinga, ciktui bangin phul in, a kiam ngeilo Kalvari itna bangin kang ngeilo ding hi. I Topa Zeisu in numei nu kiangah, "Hih tui a dawn mi peuhmah a dang tak kik dinga, ahi zongin Keimah in ka piak tui a dawn khempeuh in a dangtak kik nawnlo in, nuntakna tui a lungsungah phul in kang ngei nawnlo ding hi....." a cih bangin, mi pawlkhat in sum leh pai hauhna USA, UK, Japan, Korea, China, etc ah zong in ciahpih naunau mah leh tuate nikhat ni ciangin meikhu bangin beimang ziau dinga, ahi zongin LENGTONG te hauhna Zogam mualdawn pan a khuang keukeu itna leh deihsakna late ahih leh Leitung beidongin Zomi te a om sung khempeuh bei hun cih om nawnlo ding hi. A khang a khangin kip semsem dinga, a kisa la hoih te ngaih semsem dinga, a kiphuak lathakte kideih semsem ding hi. Tua zaha hauhna thupi a nei LENGTONG te ka eng hi. Ka zahtak hi. Thupi kasa hi. Zomi te'n tua bang mihau i neih i hampha hi. Zomi i hih nuamsak uh hi. Angtan huai hi. Kep huai hi. It huai hi. Zuun huai hi. Amau, "Tuu bang ciing simsing bang gil den ding" ci lai uh hi. Tulmawh, tulmawh hen, LENGTONG na vang hong tawi siam keng, na vang hong tawi zo keng, Sian i siam in khangin, gui tung in, phungcingin, khanto in, khuamual suah in, leitung mong dongin kithawn hen. Laphuakpa khat in, "Hih lei ah ka hih thilthial hang, miten ka hauhlam theilo.... Ka honpa hangin mihau ka hizo" a cih bangin, LENGTONG te in a kisam zah a hunhun in kumpi te kiangah lah ding neilo in khualzinna lampi nawngkai hun khawng hong om zel kha mah leh amau mahmah, a pumpi leh a lungsim uh amau bek hauhna hilo in Zomi te hauhna leh kingakna lianpi hi a; a lasakte uh mite in zahtak sak lo in, amau neek ding a meet dawhsak in a cassette te uh a guk in zuaksak in thusimlo in, laulo in, zahtak sak kei ta mah le uh, i minam leh tung Pasian vanga lungkia lo a a pan teitei na te uh hangin a hauhna uh kibehlap semsem a, a thupina uh leh a vaang uh lian semsem hi. Zomi makai te in huhna kisam ei, inn leh lo ding kisam ei, computer leina ding kisam ei, biakinn lamna ding kisam ei.... cih bangin tangko in huhna a kinget kawikawi ngei hangin LENGTONG te adingin huhna mipi tungah kingen ngei hiam ka thei kei a, ahi zongin mimal a phatuam ngai leh deihsakna a kicing tak a lak den mite hangin LENGTONG te tuni ciang dong kalsuan teuhteuh thei in, puksi nai samlo hih tuak hi. Tua mimal phatuamngai leh itna nei te pen i Topa Zeisu in, "Thu na nget uh ciang mite muh na ah a kilangtang in ngen sese kei un, mi na huh uh ciangin mite hong paaktat ding lamen sese kei un, no mau lungsim bangin sem zaw un..." a cih te tawh kibang mahmah ding cih ka um hi. "Hih mi khat tungah na bawl uh keima tungah a bawl na hi uh hi...."A kiphuaksa late leh a kiphuak lai dingte khempeuh bangzah man ding hiam ciin a sum in tuat leng US Dollar in zong tawmman nawnlo ding hi. Amau lasaksiamna leh a gim a tawlna uh thutuam, a zinsuk, a zintohna uh thu tuam..... Tua zah a hau Zomi sungah mi tampi Topa in hong pia zel leh cih i deih hi. Sawltak Pawl in, "Ka thanem laitak ka hat laitak hi" a cih bangin, mite muhna ah thanem ikisak laitak Kha lamah i thahat laitak hithei bilbel hi. Miten "zawngsi e, simzawng hi" a cih laitak uh, a hauh mahmah laitak uh hi thei hi. Hau si e, a cih laitak zong a zawng penpen laitak hi thei hi. "Vaimim ciim zong kham zolo" i hih laitak a Zomi te ading thu leh la hoih hong piakhia ziahziah a, "Sen leh kiik thei leng" ci-a lunglen laitak a zong "I LEITUNG PASIAN" cih kammal hong piakhiate in, Zomi leh Zogam adingin hauhna - sum tawh a kilei theilo hauhna tampi hong piak ding uh omlai ding hi, cih ka um hi. Kham aktui a tui den Akpi bangin a kampau khat uh, a thumal khat uh Zomi te adingin a manpha mahmah sum tawh a kileitheilo hauhna ahi hi. LENGTONG te hauhna tua hi, nang leh kei hauhna bang ahia le? Is it a million dollars? Ahih kei leh itna ngaihna deihsakna leh phungvuh utna ahiam? Ahih kei leh itsikna, hazatna, huaihamna, mite gensiatna, mite muhdahna, etc hizaw maw? Leitungah mihing a piang khempeuh lak pan a pil penpen Kumpi Solomon in bel, "Hauhna sangin min hoihna deihhuai zaw a, kham leh ngun sangin mi' hong thusimna deihhuai zaw hi." Paunak 22:1 na ci hi. Hih lai ah hauhna a cih ciangin sum leh pai hauhna acihnopna hi dinga, LENGTONG te hauhna pen a baan a kigente hi dingin ka um hi. Zomi i hih mah nuam zel ei.
Hau Za CinPhuitong Liim

LENGTONG te koi ah leng? :Zing ka zinna siing vangkhua, a mel muhcil vangngaihnoSinlai ling bang nong do na lua e, Hi bang lianga zuanna ding bang ding mel kong mu se hiam, Tongdam kisanglo ngaihno, Na lua e, Na lua e!cih bel hi sam kei e. Amau February 18, 2008 niin KL pan Singapore hong tung in LIVE SHOW khat neih sawm uh a, tua dingin kisinna (rehearsal) in pai zel uh hi. A ciah kawm un Peninsula Plaza gei ah Shopping pai kawm uh ahi tam maw, tua bel thei keng. Pawlkhat in ngeina daan phial a a zat uh (ahi tam maw) a it leh ngaih a lawmhoihte ann a nekpih nop, a nekngaih ciang Peninsula Plaza ah "Kawl ann" nekpih zel uh kici hi ven, LENGTONG te zong siing vangkhua ah Kawl ann mah a nene lai kha ta um maw (thei kei zel ing). Khatvei lawmte khat in ann hong nekpih a, Kawlgam pan hong pai Kala Be Singapore a Kawlsai ah hong lei in, Malaysia a kibawl sathau tawh kangin Sen ciangkang tawh ka nek uh leh Zomi te gilvah hi. Ka annek sung khempeuh uh "kua mah in Kawlpau zanglo ding" ka cih uh leh ka annek khit dektak uh ciang inntekpa in, "tuni a i cihdan pen hoihsa ing, hih bangin annek sung taang beek kawlpau zanglo in kidek leng i Zopau khang ding a, i mikangpau kibehlap ding hi, seenpi sa peuhmah ing," hong ci hi! Zomi te bel i pau i ham khawng kahbia gawpta in pawlkhatte bang English kihel lo in speak thei nawnlo uh hi. LENGTONG te ka muh ni in khat in puanvom lam pian, a gial silh a, pheituam vom teng in, a khatzaw in liangkhai kaang bat in, kawl puanten teng hi. A nih vua a maitai dan uh leh a maingap huaina te uh Zomi a thupi sak mahmah ahi hi. Kiniam khat tak in maingap huai mahmah si, zahtakhuai si in omdan siam uh a, namdang lasiamte banglo in Zu leh Sa tawh kidiah lo in Pasian kihta in it in gamta uh hi. Bangzah in etteh huai ahi uh hiam? Zomi Pasian nasem khat in a thugenna ah, India ah Zomi tangval, papi pawlkhat khasum a neih uh ciang Zu leh Sa tawh kidiah nuam pah in, a zi te bang uh laamna mun ah kihel nuam pah uh hi ci hi. Tua banglo zong a om om dinga, a tuabang zong om hih tuak hi. A khasum neihma a Pasian it mahmah, Biakna thupisim mahmah, tawmkhat a nuntakna a nopsak deuh leh leitung lampi tawn nuampah - tua zaha kisiatbawl pawl zong om hih tuak hi. Ahi zongin LENGTONG te tua bang hilo a, Ci banga al, Khuavak banga taang te ahi uh hi. Zono te (Zomi Khangnote) etteh ding Model hoih mahmah ahi uh hi. Zingciang koi ah Shopping pai ding, thai ciang koi ah cihte pawl a hawhna ding uh kigenkhol lo hih tuak hi. Ahang pen a fans te in lim bawh lua uh a, freedom, suakta kisa lo uh hi. Zomi lasiamte zong Singapore khangno te in zong a autograph uh na deihlua mahmah ahih khak ding kidah hi. Tua manin a kizepna dan uh, a annekna ding uh, a lasakna ding uh - avekpi in classified ah kiguangto hih tuak hi. (Ken theilo ka hih cianga. Lawmte ka dot leh zong theilo. A theite ka dot leh zong hong genlo uh ahih ciang a). Michael Jackson khualzin sangzong a hawhna ding uh ki imcip zaw lai pekpek hi. Zomi te kithuneu nawnlo hi. Zomi i hih mah nuam e. Zolai mah tawh i ut ut ki at thei lua cih kilang sa kawmkawm ing. LENGTONG kha a tang mahmah himawk ing e... please!
Hau Za CinPhuitong Liim
LENGTONG te late: Biakinn sung khat ah kikhawm, upna kibang, vantung gam lamen ciatciat, Pasian khat ah To thum kigawm a um ciatciat zong a khutbeng nuam pawl, a lam nuam pawl, a diang nuam pawl a om laitak in, a kiim a paam cim phialphial in mite kising ziahziah ta leh 'ak' zong a ci nailo, singkeu banga kisiing lo, milim bawltawm (statue) banga taang vetlo a omlai mah bangin LENGTONG te la a haipih phialphial a om lai takin, a thudon manlo, mikangla, kawlla peuh tawh a diangdiang zong ki-om veve ding in ka um hi. Politics ah zong a muk a kam, a khut a khe tawh a gen ut, a sak ut a kicingzolo a omlaitakin kitelna (election) natawm a thudon manlo om veve hi. Uk dan a tuamtuam cihna hi. Music cih ka zak ciil in lasa siam ka theih masak pen luseite Lalsangzuali hi a, nungkum in hong nusiata hi (tuzan ka mang ah ka mu hi). Amah pen cassette khawng a kikhum ma in radio ah lasa minthang hi. Ama zawh ciangin lasiam ka theih kikte pen LENGTONG te hi a, ZODI kicite zong hi. Hih te gel pen a casette hong lut hun kibang hi ding hi. LENGTONG te la ka zak masak penpen uh - ko khua ah lusei naupang khat in a sakzel hi a - Amai mi lengtong hoih, lengtong hoih.... ci kangkang hi. Tua pen a kitheih kik ciangin, Ama min in LENGTONG HOIH cihna na hi leltak hi. Tua pen taan 3 sangkahlai hi a, innveng ah Cassette kihong peuh leh a ngai dingin kidelh huan pahpah hunlai ahi hi. Tan 4 ka sim ciangin ka pano in zong Tape Recorder khat hong leita ahih manin midang inn ah kitai nawnlo a, lawmte tawh inn ah Battery lui 15 khawng peh deetdaat in ka ngai demdam zel uh hi. A tang leh a Sakkik kikal music sawt pai kasak uh, ka ngaklah mahmah uh khat pen...1. Sian hawm sinthu'n lia leh taang mu bang kingai, Itna kip tawh innkuan khat a suak khawm dinginSimlei tung guabang hingkhawm tangbang dam inSinthu tuak tuibang luangkhawm ding in....Sakkik: Sian in hong siam hen taang bang dam inSimlei tung khan kum sawt guabang hing inLungtuak in nunnuam maciang suan thei dinginSian aw itna kip kho sak ta in. cih la hi a, a tang 2, 3, 4 omlai si, tam kasa uh hi. Ahi zongin tuin ka ngaih kikkik ciang ahoihna ka telsiam pan hi. A zom ah nitaak khuamui kuan a ngaih dingin a khasiat huai kasak mahmah uh pen, Ka neu laiin khuamui kuan in,Ka lawmte tawh ka kimawl thei zel a, Huih nungin The te hong khuan ciang,Inn pan ka tun nu'n hong sam ciaiciai e.Ka gol ciang ka nu thumanglo,Vakthap in ka ut bang ka om hanginKa nu hong itna lianlua ahi tam maw, "Hong ciah in ka ta aw," ciin hong sam lai.Sakkik: "Ka ta aw inn ah hong ciahta in," hong ciNgilh ngei kei ning e ka tun aw khumKa bil sungah ka tun aw nem in hong samsam lai, Ka mangngilh zawh loh hong it ka tun nu. ahi hi. Khatvei ka Tuithang mikhualte uh, ka innsakna ding uh sing-at dinga ka cialte uh Nino ni Nipini zangding a hong ciah uh ciang ka pa singnawtna singpek kidawh tungah tuin hih la hong sa photphot a, ka vok ann piak zawh sawt nailo, khuamui ciaiciai ta si, ka lung hong lengsak mahmah a, tuni ciang dong hih la ka zak kik simin tua nitak ka omdan uh ka mitkha ah hong lang a, ka nu hong nusiat zawh semsem ciang ka phawk san hi. "Ka mangngilh zawh loh hong it ka tun nu." I gawl hong bawk pianta, i aw hong hut thiau thiau, i mel hong kidang in, i mukmul zong Thokolong mukmul bangin hong vom kipat ciangin nungak khawng kigal et guauguau nuamta. Nungak lah hopih ngam lian nailo, ahi zonga amau zaka love song ngaih pipi sa ging lala nuamta, thelnah laitualleng ding lah sawl ngam nai tak sam si lo... aw, tua hun laitak khawng i tuaktoh laitak bel..... ei leh ei kipia tawm, lungsim ah ngaihsun tawm in.... Liapaalno... cih la khawng kisa in, mitsi lianga zan khataang ah Guitar ging hoih mello tawh kiko vavaa sam... Vang kingai a lawibang thang sa, Khenlo ding sinthu i ciam a, Lawibang thangsa lung na sit maw, Lai ah na sang e.... Liapaalno, senciil tongsan liapaalno, Aw, liapaalno, Vang kong ngaih man mabang kong panMaciang suan ding lung na sit maw, Tangzuang khattang sawlbang hei ing, Pheiphung suan nem ing e.... Ngailopi a ngai a nong kibawl,Deihlopi a deih a nong kibawlNa tongdam nem no naubang sang ding kisa'ng. ciin i hoihsakte in hong deihlo ding dana khatveivei kingaihsun lungleng in, kikhasiat bawl in kilunglengsak. .. na saam ei.... kap buang lo e! Khatveivei lah kineisak lua, midang adinga i hoihsak simsimte phallo in, Ngaih aw kei nong it nong ngaih taktak leh, Ka khavang hai bang na ngak in, Ngaih aw taang kei zuan banga na zuan leh, Nang kong ngaihnate zaila bang na awi aw. Ngaih aw kei nong it nong ngaih taktak leh, Lungkim takin om hit hiat in, Mikhat peuh tung ki - ap pahpah kei awNa ngaih khat kiptak in ngai khinkhian inSakkik:Ngaih aw kei nong it nong ngaih taktak lehKa khavang zubang na tang in, Singdang gual tawh vabang na leng nawn ken, Vangngaih simthu na lel nawn ken. Kei nong it leh kiptak in hong it in, Lungsim tampi nei kawikawi ken, Na it na ngaih khat tawh hoihtak om in, Mi tampi ki lamen sak kawikawi kenTongciam vaibang na tutzawh kei ding lehTu in gibang kikhenzaw ni, Lunghei nei kawi kawi a na om ding leh, Gibang khenna simthu hong lel aw ngaih.kici zel. Hun leh nite hong kihei in, nunnop gualnop hun hong tunga, i nunnop hun tomcik hi cih i phawk ciangin, tomkal nunnop aam ding hi cih phawkna in - Nunnop lia leh taang ngabang lengSolkha taangin hong taan silsial,Ngabang lenlai paal aam ve ni, Honuam zaideih khaubang suut ve ni, Sinthu khat in tuibang luangin, Diamdiam in suihlung heikhawm ni, Kungtung leng vaitho kikhung bangKi it diamdiam in semkhawm ve ni. Nunbang nuam ni lia leh taang, Albang dahnate lung ah ngilh niTaangbang dam aw 'Tomkal sung' nunnop paal aam ni lia leh taang aw.Zomi khempeuh "TUN SUNG KHAT PAN PIANG" hi ngeingei hang cih i theihna ding, i ciamtehna ding, i zuunna dingin Zomi te a kikhopna peuh vuah a kisa tawntung (la masa in a kisa tawntung) dingin hih la hong bawlsak uh a, hih bekbek zong a manpha khin hi. Ahi zongin Zomi te ZOMI ka hi kici nuamlo in min tuamtuam kivawh in, no tuate, ko tuate, ciin kituam bawl in ki sinsakna hoihlo - sangnaupang kipawlna min pan, minam min neu cikcik pan kipattah i hih manin TUN SUNG KHAT PAN piang i hih lam i kitheih hangin kinaih taktak gualnopna bucing om thei nailo a, i kiciamtehna minam min neu cikcik te minampi suahsak sawm in ui meikang banga buai pawl zong om veve lai hi. Cikciang Zogam, Zomi a paal tam? Bangbang hi leh, Vaimiim ciim i khamzo kei a, buhsih leh sa i gilpi dim i nek zawh loh hang, PHA MAWH KEI CI DAM PEUH LEH cih in hong nem hi. Tukum a mautaam pen hilo, tuma lian a mautaam hanga Mizogam sungah buaina hong piang tak ciangin inn lum, lo lum nusia in, nikten puansilh zong huai manlo in pumpi suahtakna dingin khuasung pan taikhia in, a mual a guam ah kihemkhia in a pumpi bitna ding bek uh zonga, mikhua mi lei ah nuntak a kipat kik uh ciang ka nu leh pa te zong khualui ah khangual englo, nek leh taak kicing zihziah a omsa pen khutguak in om uh a, akpi banga nektawm zongin nuntak kipan kik uh hi. Tua tak ciang amau deihteel hi hetlo, amau sep zawh loh man hi hetlo, amau geel siamloh man hi hetlo in Mizogam buaina hangin haksatna namkim in mangbang in bawm in, genthei takin hong nungta uh a, Nipini sim a Buhsih nek ding zong a kicin loh tak ciang Nipini nitak natawm Vaimim huan in zuntha peuh leng gilkial kik in, Vitamin leh thahatna ding kicing hetlo in a om uh hi. Tua lai khawng ka mitkha ah mu kha in, ka pa in Buhsih leh Sa omna gam hong zuatpih kik mateng in kum bangzah sung hiam nuntakna pen .....Vaimim ciim zong khamzolo... hi takpi... Ahih hang PHAMAWH KEI CI DAM PEUH LEH!Nik hoih puan hoih silh a anlim, anpha ne te eng lua ing, Ken thangkhau ippi silh in phalbi do ing, Vaimim ciim zong kham zolo, Gatam ciim bek mah petpet ing, Ahih hang PHAMAWH KEI CI DAM PEUH LEH... Hau Za CinPhuitong Liim
"Tg. Sianpu" <sianpu@yahoo. com> wrote:Gungal National DayTahan National DayCiimnuai National DayLai Minam Ni===Tedim National DayTonzang National DayCikha National Day===Zo National DayTeizang National DaySihzang National DayCih ding hi zaw mailo dia?A tel siam ding in Sianmang in hong siam ta hen.

No comments: