Friday, June 19, 2009

Buh La Khin Nailo Maw?

February kha kipat hi in sangkongte zong ki khak dek ta hi. Sia seppihte nih tawh Sunday ni khat Kawlpi khua sung ah ka vak uh a tupna lian om lo ahih man in ka ki leh kawikawi uh hi.Mun khat ah Ciingciang lom pi ki zuak mu ka hih man un ka lawm tathum un lei dia ci in ka kikum uh a maikum sang honkik ding gin na tawh lom khat ka lei uh hi. Ciingciang zuaknu in “Buh la khin nailo maw,” Bawng kap bang zah zangh, tu kum an na hauh tuak uh hia? ci in hong dong hi ama hong dot tawh ki zui in kei zong aki lawm ding in lokho dan mah in ka dawng hi. Ka lei khit uh ciang ka ciah kawm un ka lawmta thum un ka nui tha pai uh hi.Ko sangsia hi napiin sumbuk zuaknu in lo kho papi hong sa ahihman a nui ka hi kei uh hi. Hih ciang kang te bawng sat na ding hi lo in thumanglo sangnaupang te sat na ding ngimna hi zen hi. Tuma kha guk lai in sangnaupang te sat lo ding, cih tentan (training) hong ki pia hi. Bang ding a ciang ki lei teitei mawk hiam? Ciang lo tawh uk theilo maw, ahih kei leh sangnaupang ten ciang bek lau kihta maw. Lei tung ah caing tawh sangnaupang ki uk na Kawlgam simloh koi gam ah a om lai tam? I neu tung pan in ciang tawh hong ki pantah ahih manin ei muh na ciangciang ah sia hoih khat hih na ding in: ciang kang zang thei ding, sangnaupang te’n lau mahmah ding, sangnaupang te tung ah power (anaa) zang thei ding cih ciang bek ahi mai tam? Sangnaupangte hoih na ding leh sang hoih na ding in siikan (rule) khat i khoih khit ciang in ki palsat nuam lo in ei hih theih zah tawp dong in ki len nuam teltal hi. Tua i let na ah itna lak siam lo ihih manin thumang lote daan (purnishment) i piak sangnaupang te leh a nu apa te’n hong mudah thei hi. Zogam hong khangto ding a Sangsia te lokho aki sak nawn loh hun. Sangnaupang te lai en sawl kul lo a amau thu a kalai sim ding tam ci a anu apa te kiang ah hun anget zawk hun. Sangnaupang ten sia te lam kieu pan pang sim a a vuak nawn loh hun. Sia te inn suangtum tawh a ki den nawnloh hun. Sia te gal muh leh agalpan apelh nawn loh hun. Apua lam ki et khailh na hang a sangnaupang te mat (mark) akiam tuam loh hun. Sia te aktui aktak ki puak a kul loh hun. Ciingciang tawh hi lo in khuakpilna psycho tawh sangnaupang te aki uk hun hong tung tak pi ding hi ta hi.Tua ni ciang sia te tung ah "Buh La Khin Nailo Maw?" cih dot khialh na om nawn lo ding hi.Khan toh ding lam en Dongbawi(Tawmvei sung)London
Buh la khin nailo vive kihi ei! Lakkhit kisin ding hita lo dia!!Kanpur, India ah ka omlaiin sangsia khat in sangnaupang khat ciangkang tawh a sat leh a khutme thagui kitat in zato ah ni 3 om, tua hangin sangnaupangte in a nu leh pa kiangah gen in tua sangsia pen kitawpsak hi cih thukizakna ah hong kisuaksak hi. Tan 1 ka sim lai in sangtuak ciang inkong ah lawmte tawh khau kisut in kilai, sangsia pa in ciangkang tawh ka lu hong satsak in ka lu bawk ahih manin ni khat sang ka kah kei hi. Sangsiapa in nitak ciang aktui tangkhat tawh hong veh. Ka sangkah sung khempeuh ah ciangduai ka thuak a khatveina leh a tawpna hi. Lamka ah ka ute English Medium sanginn ah a kah ciil lai un English lo in kampau kha leh ciangtawh 10 vei tunglam peuhmah kisat hi cih ka zak ciang English Medium ah sangkah ding ka ut kei a, hong kisawl khak ding ka lau hi. Leitung pai dan peuhpeuh ah a pilte thu tawh kinial a haite thatang tawh kilai cih hi. Thagum zatpahpah pen a khuak ah bangmah om mello hi cihna hi. A ngaihsutna sa khat tawh a kituak kei leh bawhphei pah in tua pen a khial hi pah hi. A dang ngaihsun manlo, ngaihsun thei ding hi leh zong ngaihsun khalo ahih manin thagum suangte pen a khial hima tawntung hi. Ngaihsut dan tuamtuam, angle tuamtuam pan ngaihsun leh a khial hetlo dingpen ngaihsutna sa khat a kalsuanpih suak ciang a khial tang thei hi. A khangto gam leh minam sungah "Buh La Khin Nailo" tam lo kha ding hi. A khangto laitak, a khangto laiding, a kipanpan te lakah bel "Buh La Khin Nailo" tammah laiinteh. Vaigam (India) ah Buh Kila Khin Nailo a, Zogam (Zomi te tenna ciangciang) ah zong "Buh Kila Khin Nailo" hi. Ahi zongin leitung bup khantohna in hong nawkin hong palpal ahih manin hong taam in Buhlak hong zawhpihpah dingin lamen ing. Nasep kin hi hang cih hong mu leh hong kheng vangvang den sam dia, hong seppih veve lo dia. Siate inn suangtawh kideng: Hih pen lamdang sa ing. Inn suangtawh kidensak pen khuazang bup, khua mipi khempeuh langpanga kingaihsun ahih manin khua mipi in tua mipa, minu kizong in kithei khia a, kamhilhna kinei hi (ko lam ah). "Khua ah teeng nuam lai maw (mawhmaina a nget kisam), khuasung pan kihawl khia ding maw, khua veng ah zong tua bang gamta a kong hawlkhiat uh hi, hih khua pan khua tuazah a gamla ah teeng sak kei un" ciin kihilh ding hi lai hi. Suangtawh khuazing a mi inn kideng cih pen ki deih vetlo hi cihna hi. Siate aktui, aktak puak : Hih zong lamdang leuleu sa ing. Lengtong Kam Khen in, "Kei tan 4 a pass maimai hilo in Top Ten tawh a zo hi ing. Siate aktui, aktak peuh puak in, Khuaizu peuh tawh thoih in tua banga a pass hi ke'ng, Top Ten tawh a zo ngiat hi ing" a cih khawng hong phawksak e. Hih banga kithoih lungkimna pen mimal siatna kipatna hi a, minam siatna kipatna hi a, ginat loh ding kipatna ahih manin mi tak, mi gina i suah nop leh i lelh, i zawhloh zong i sansiam, i pom kisam ding kisam hi. I zawh i siam leh zong ka zo, ka siam cih tawh kisial pah ding hituanlo a, mi tawh kibangta, mi khat hita ing cih ding hizaw leh kilawm hi. Tua ahih kei leh kisial den kha dinga, guallel leh lah lametna a om nawnlo kisa ding hi. Leitungah lametna bei ngeilo hi. Kisuanglah hetlo, kimuang ngam taka nuntak ding thupi a, tua dingin kuamah mai et loh, kuamah nuaisiah sese loh, ei matut zawhna tantan thungen a hanciam ding in tua tan ah kimuangtaka nuntak ding hi lel hi. Kei ngaihsutna ah. Mi mai ah a kunkunte zahtak huai lo a, mi a nuaisiah dente zong zahtak huailo hi. Amah pen "AMAH" ahi te zahtak huai bek hi. Buh Kila Khinta Hi: Hih hun pen ken zong ka ngaklah hi. Ciangduai tawh hilo, ciingciang tawh hilo, khuakpilna tawh naupang a ki uk (uk cih pen kammal kilawm sa keng, pattah ci zaw ni), khuakpilna tawh naupang a kipattah hun hong tung ding hi. Tua Buh Kila Khinta Hi cih hun kei zong ka ngaklah hi. Hong tung peelmawh ding hi. Lametna bei ngeilo.Hau Za CinPhuitong Liim

No comments: