Friday, August 21, 2009

Hilhcianna Kithuah LAI SIANGTHO thu:Murlen

Thuam Khan ThangTedim pautawh Lai Siangtho ineih masakpen Mate bu hi a, 1915 kum in Rev.J.H Cope in hong teisak ahi hi. Thuciam Thak bu 1932 kumin inei a, Lai Siangtho bup (Thuciam Lui + Thuciam Thak) 1977 kumin inei hi. Lai Siangtho tei kizomto to-in, puahphat kikkik zong om a, a tuam a kitei zong om hi. Hilhcianna tawh Kithuah Lai Siangtho (Study Bible) pen tu a ineih masak ahi hi. Hongpian khiatna leh Tedim pautawh a kiteina tangthu atom lamin anuai bang ahi hi.
A Pankhia pa Donald C.Stamps[1]America gammi, Nazarence pawlpi mi ahi Donald C. Stamps pen Brazil gamah Missionary nasem khat hi a, kha khanlawhna sungah kidiahin Kha Siangtho sung kiphumna ngah hi. A pawlpite in sang lo ahih manin, a nasepna pan khawlin America ciahkik hi. A upna uhtawh kituak pawlpi a zon uh ciangin Assemblies of God pawlpi tawh kizom uh hi. Brazil gammah kuankik ding vei mahmah uh ahih manin, AG zumpi ah gen uh a, phalna ngahin kuankik uh hi. Brazil gam hong tunkik ciangin, mite lawpthei mahmah uh a, Pasian thu kiduhthei mahmah ahih lam mu hi.
Ahi zongin pastor te a tamzaw Lai Siangtho sangkah lo hi uh a, a pawlpi mite hoihtakin Pasian thutawh makaih thei lo uh hi cih mu hi. Pastor te zat Study Bible te a et ciangin atamzaw in Scofield Reference Bible zangh uh hi. Hih Scofield Reference Bible pen, Kha Siangtho nasepna a langpan a kigelh Hilhcianna kithuah Lai Siangtho ahi hi. Don in Pastor te zattheih ding Pentecostal Upna leh Kalsuan ziatawh kibawl Hilhcianna kithuah Lai Siangtho kisam hi cih mu hi.A sawt lo-in America gam zin a, AG Lai Siangtho sangkhat ah thu a vahilhleh, sangsiate leh sang naupangte in Scofield Reference Bible leh Ryrie Study Bible bekbek atawi uh mu leuleu hi. Hih tenihpen tuhun Kha Siangtho nasepna sang lo hilhcianna te ahi hi.

Don lung himawh semsemin, AG makaipi te kiangah 'Hilhcianna Kithuah Lai Siangtho khat bawlbaih ding kisam hi' ci-in a vagen leh makai te'n na thusim lo uh hi. Don in Lai Siangtho hilhna banga Upna leh Kalsuanna te hilhcianna tawh kithuah Lai Siangtho neih loh phamawh ding hi cih khentatin, lai kaihkhop kipan hi.
1980 kumteh Thuciam Thak tawh panin, hilhcianna tom (Study notes) leh hilhcianna sau (Articles) te gelh kipan hi. 1990 kumteh Thuciam Thak zosiang a, Thuciam Lui kipan leuleu hi. Asawt lo-in gilpi um Cancer tawh nahi. Zato kahzeel, kawm mahin hanciamtakin hilhcianna tom leh hilhcianna sauté kaikhawmin gelh hi. AG zumpi panin, hih nasepna thupi sa uh a, asep pihding Committee geelsak hi. Thuciam Lui a kizawh siang madeuh November 7,1991 ni-in Don in leitung nusiata hi. Ama nungah nasep kizom suak a September 1,1992 in Mikang lai tawh Full Life Study Bible kizo siang hi. Hih Full Life Study Bible hong kibawl ciangin hoih kisa mahmah a, Pasian nasemte leh thu-um mite adingin phattuamna piangsak mahmah hi.

AG makaipi te inzong hih Lai Siangtho pen leitung pau namkim tawh a kitei nangin geelna nei uh hi. Tudong pau nam 25 in kitei khin a (Tedim lai-25na), nam 31 valin kitei sanlaitak ahi hi.[2] Kawlgam ah Tedim pau bektawh kitei pan hi.[3] Jacod Thupha:[4]1999 kum sungin Asia Pacific Theological Seminary, Philippines a, Dean of Students a sem Rev. Dr. Chin Do Kham leh tua laitak a Life Publication a Director sempa Gene Svchachterle kimu hi. Dr. Chin Do Kham' ngetna tungtawnin laitei ding phalna hong ngah a, Kawlgam hong ciahpahin, laitei ding Committee mi 5 tawh September 1,1999 ni-in maa hongpan hi.
Septheih bangin nasep hawmin kisemto pah a, kum beikuan lam ciangin laitei ding nih kibehlapin, 2000kum September khaciangin laitei sate enpha ding (2nd Committee) 8 kiteel hi. Laitei Committee te[5]:
1. Rev. Dr. Chin Do Kham Ph.D; General Director
2. Rev. Thuam Khan Thang D.Min; Assist. General Director
3. Sia Kham Khen Mang M.Div; Translator
4. Sia Than Lian Pau M.Div; Translator
5. Sia Khup Lian Suum M.Div; Translator
6. Sia Do Sian Pau M.Div; Translator
7. Rev. Suak Za Go B.R.E;
TranslatorEndik Committee te:[6]
1. Rev. Tuan Suan Dal Superintendent, Tedim Section
2. Rev. Khup Khan Thang Superintendent, Tonzang Section
3. Rev. E. Thang Do; Superintendent, Thuklai Section
4. Rev. Khai Khan Suan Superintendent, DC-4 Council
5. Rev. Suak Do Pau; Pastor, Zion AG, Church,Tamu
6. Rev. Lam Suan Thang; Pastor, AG Church, Phunom
7. Rev. On Khan Suan; Pastor, AG Church,Phaiza
8. Rev. Go Za Nang; Pastor, Agape AG, Kalaymyo
Laitei nang a kisam sumte Dr. Chin Do Kham mahin hanciamin hong zong a, AG pawlpi khatin hong huh a, a kisapna thuleh, pawlpi honghuh te thapia ding Dr.Kham avahawh leh, pawlpi mite'n thangahin hong veilua uh ahih manin, 'ngiimna zahnih hongpha hi' ci-in teci hong pang a, kilungdam mahmahin, Topa tungah lungdam kiko hi. Hih laitei nasepna adingin America AG pawlpi mite-in nai 1000 sung thu hong ngetsak pah uh hi.Lawptakin nasep hawmna bangin kisem ciat a, endikte in kumkhatin livei kituahin enbpha, puahpha uhhi.

2005 kum ciangin laitei atamzaw, ahonpi kizo a, Rev. Suak Za Go in Editorial Co-ordinator tavuan tawh, Life Publications tetawh kizomin sem hi. A kisamlaite teikawm, puahkawmin, hanciamin hong semto a 2007 kum ciangin kizo siangin, laikhetna ding mun kipuak hi. December khasung a ngahding lamet hi napi, laidal hoihte kisapna hangin hong zekai-in April,2008 ciangin cidamin Kawlgam hongtung ta hi. May 3, 2008 ni-in Kawlpi (Agape AG Church) ah Apna pawi kibawl a, May 6,2008 ni-in Yangon (Park Royal Hotel) ah Apna pawi kibawl hi.

Hih Hilhcianna Kithuah LAI SIANGTHO hong piankhiat nangin, lampi hong mukhia masa, sepding hong geelkhia masa, a kisamding sum hong zong Dr.Chin Do Kham hi a, laitei te inzong hanciamin kitei ciatin, Endik te-in zong hanciam takleh cilgil takin endikin puahpha hi.
Rev.Suak Za Go in hanciamtakin khettheih dong gamdang tawh kizopna teng hong sem hi. Apuak tavuan la omin, akep tavuan la om a, azuak tavuan la omin, maapan khawmna (Teamwork) tawh maa kitun ahi hi. Sum le paitawh maa hongpang pawlpite, thungetna tawh maapang thu umte khempeuh leh itheihkhak loh maapangte tungah lungdam iko hi.Etkak laibu: PUSH BACK THE DARKNESS: by Bob Burke with David A.Womack, Lumina Press, Springfield, Missourie ------------ --------- --------- --------- --------- --------- -
[1] Mailam ah a thu a kicingzawin laibu-in kibawl laiding hi.
[2] Bill William hong zasakna bang.
[3] Rev. Gin Za Lian in Asia Pacific Theological Seminary, Philippines akah lai-in "Thuciam Thak kamu a, Articles te tei dingin Donald Stamps zi kiangah phalna kangen a hongpia hi. Ka pankhin a, laibawl ding tamluatna hangin maban ka zomzo kei hi" cih gen hi.
[4] Ngahdinga kilawm lo thupha kingah hi a, Jacob ngah thupha tawh kibang hi. Ahi zongin bemeh tawh kikhek hi lo hi.
[5] Tua laitaka, apanmun uhleh a dinmunte uh zui a kigelh ahi hi.
[6] Tua laitak adinmunte uh ahi hi.

No comments: