Wednesday, April 15, 2009

Pasian maw

Pasian maw Sesum (More Money Than GOD)By Tual Khan Suan (Suanpi)
Newspaper lui ka lemlem leh nimit 19 February,2007 ni a USA Today newspaper sungah USA gamsung Virginia gamke St. Jude Catholic biakinn a sem Roman Catholic ( RC) Diecese Rodis in biak inn neihsa sum US $ 600,000 ( tul za guk) a nek gukna hangin thu khenzum ah thu sitna a thuakna ka sim kha hi. Hih bang thu kasim lai in ka lungsim ngaihsutna ah mihing tampi te’n Pasian sangin sum thupi sak zawkna leh midang te’n hong mu kei, hong thei kei tah ci’n Pasian deih loh na hoihlo tampi a kisep ngamna hong phawk sak kik hi. Pasian ih mut kal cih bang a om sam loh hangin Pasian om lam i phawk khak loh hun tam pha mahmah hi.Newspaper a dang khat sung ka et kik leh Cartoon kigelhna column ah a hong tung ding 2008 kum, USA gamsung ah Presidential election a kidem ding ( candidate) a kithoi Democratic party a nominees te lak pan a hat pen Senator Hillary Cliton a kikona ka sim kha leuleu hi. Halary Cliton in a ma mee (vote) zonna ah a thupi sak pen hauhsakna a hih manin USA gamsung a Pasian um mi tampi in Pasian a mang ngilh khak ding lauhna tawh Hillary Cliton in “ Pasian sangin sum deih zaw hi ( More money than God)” ci’n a kona uh a hihi. Hih Cartoon ka muh ciangin kammal li (4) bek tawh kigelh hi na pi USA gam sung mite ngaihsutna hong kilang sak mahmah zo a, mitampi tak zong sum deihna hang in Pasian kiang pan lam pial khin zo a hih na hong kilang sak hanhan hi.Hih a tunga thute ka muh ciangin tu lai tak Zomi te nuntakna zia zong ka mit kha sungah hong kilang siasua hi. Zomi te zong an nek tui dawn ding kisap manin nasep tuamtuam kisem samna pi haksatna tampi tawh leitung minam dangte nuntakna zia kipha zo nai lo hi.A beisa kum sawtnai lo hun ( 4-5 decade ago) lai in Zogam ah galkap piang ki ci a, tu hun tak teh Pasian nasem leh biakna na sem piang kici leuleu hi. Zong man takpi hi. Zomi te in nekzonna dingin a beisa hunsung a mi a tam zaw sep theih galkap na kisem ngeingai a, tu hun tak teh galkap na sep tawh innkuan nuntak kicing zo nawnlo a hih manin nuntakna zonna ding a om sun lampi a hi Pasian na leh biakna na kisem ngeingai leuleu hi. Pasian na sem ding a ki aap takpi leh sapna ngah takpi a kisap bangin, mi pawl khat zong om tak pi mah a, a hih hangin biakna na sem ding in sapna leh ki aap luat zong kullo in kisem thei hi. Mi pawlkhat te in biakna na sep leh Pasian na sep ki khenlo kha a hih manin biakna na sem pawlkhat tePasian na sem kisa a pawl pi sung, khua sung leh gamsung ah buaina tampi om den hi. Biakna nasem te in a pualam ah a ut bangun gamta in nipi ( Sunday) ni ciangin pulpit tungah kah in thu hilh zong zum huai sa lo uh hi. Thu hilhtu te man lo a hih manin a tawpna thu ngai mi te zong lampial gawp in siatna piang thei zaw hi.Zomi te pen a tamzaw Christian ki hi a, Pasian upna a thupi sak minam te i hihi. Sep ding bawl ding om leh Pasian min tawh nasem leng a nuam mahmah a hih manin na khempeuh Pasian min paulam in na kisem hi. Tua hi a, i tualsung nuntakzia ( civil society) zong i biakna in hong zeel a, i Christian biakna bulphuh na khempeuh kivai hawm a hihi. Biakna makai Upa, Siate pen kizah tak a, a thugen te uh hoihin hoih ta kei leh Pasian zahtak manin nial ding in kituat lo hi. Tua a hih manin i minam hoihna ding leh siatna ding pen biakna makai ( Upate leh siate) makaihna sungah om hi. Hoihna ding a hong makaih uh leh i minam bup in a zal ki zo dinga, hong pai khialh pih uh leh i minam bup in daan kituak ding hi. Tua bang in Pasian zahtakna tawh a thu mang Zomi te sungah na sem ding mi hong kibeh lap in nasep zong nuam mahmah hi. A hizong in Laisingtho tawh a Pasian thugen mi khempeuh pen Pasian nasem taktak ding a ki aap leh sapna ngah hi lo uh a hi manin a piang thak takpi hi lo in, a kipiang thak sak mite hi a Pasian na sep ding sangin Biakna nasep ding hong kin zaw uh hi. A maute in mun khempeuh ah Pasian om cih um na pi Pasian sangin mite lau zaw uh a, mite muh loh leh theih loh na mun te ah a hoihlo nate sem ngam mawhlo uh hi. Pawlpi sum zong ne gu ngam lah lo uh hi. Khilhna tuamtuam zong bawl ngam lah lo uh hi. Tua bang mite in Pasian a lungkim sak ding sang sik in Pasian min dai sak zaw uh a hih manin i minam tungah Pasiah hehna hai hong kibua thei lai hi. Pasian a min dai sak khat leh nih hang tawh i minam bup tungah Pasian hehna i thuak kha thei hi.USA gam zong a kiphuh khiat cil lai hun in Pasian upna leh muanna tawh kiphuh khia gam a hih manin“ In God we Trust” ci’n a sum laidal tungah ki gelh ngiat gam a hihi. Pasian upna leh muanna tawh a kal suan hun sung uh leh Pasian um taktak te in a makaih manin USA gam pen leitungah gam hoih leh a hau pen gam suak hi. A hizong in Pasian sangin sum a thupi sak luat uh ciangin a gam uh a hauhna zah in lungnopna om lo hi. Leitung bup ah kithahna leh khialhna (criminals) a tam pen na gam cileng kikhiallo ding hi. Abeisa April 16,2007 ni a Virginia Technology sang ah South Korea gam pan a suak mi khat in sang inn sungah mi (23) kap lum a, USA tangthu sungah mi khat i khut lum tawh mi a tam sihna pen khat a hihi. A gammi te leh gam sung makai te ( biakna makai leh politik makai te khempeuh) pen thu man gamtat nawnlo in Pasian sangin mihing te mai en zaw in Pasian kiang pan lam pial lua mahmah ta uh a hih manin Pasian hehna a gammi te khempeuh in thuak uh hi.Makai te khialhna a hizongin mi khat i khialhna a hi zongin a ma bek in thuak lo in, mipi leh minam bup in ki thuak thei hi.
Hih a tungapa lai atkasim ciang kakoimun hiam khat ong kha kasa aa Kong hawm sawn nuam kik uhhi.Mate 24:7 sung leh LS mun tampi ah ,Pasien hun naiciang ong piang dingthu....ong genkhol sa te .kimu theih aa Keisang zong theih ding in kongmuang uh hi.2Chronicle 7 :sung leh LS muntampi ah Leitung mite (Human being )ih himan inNicial in 70vei 70 maw khin hi hang aa,Pasien mai ah Mawna ki sik kik inthum in thu ngen leng kik leng ,Pasein Khasiang tho in Solomon tung ah khamuanna athunget adawnna (Biak inn sung Fire Mei kuang tawh khasiangtho nasepna te ki mu theih hi, en suah leng Pasian in Ong kamciam sa om aa,Vv-14Pasien mailah Kiniam khiat in Pasien Maipha mahzong in,om kik leng nang lehna Innkuan ,na khuapi na veng leh nateen na Leitaang thu pha kong pia kikding ciin kamciam na na nei khin ahi man in,Tuni apan in lungkia loin,Kithawi kik leng ......Thupha ngah ZOMI te ZOGAM ong kici ding hi lohiam ? Amen.....GRACE & PEACE upon to you.Khazih sung ah Na sanggam pa .....PAUL (Pau Khan Thang)Korea (tawmvei)

No comments: